Horizontaal Toezicht is mede ingevoerd om de hoge administratieve lasten in de zorg te verminderen. In dit onderzoek is bij twee ziekenhuizen onderzocht in hoeverre en hoe Horizontaal Toezicht bijdraagt aan de reducering van deze lasten. Hiervoor is gebruik gemaakt van het prevention-appraisal-failure-model en de voorwaarden en factoren voor succes van Total Quality Management. Horizontaal Toezicht leidt op zichzelf niet tot het verminderen van de administratieve lasten. Wel is verbetering van de interne beheersing – gericht op rechtmatigheid door de afweging tussen preventiekosten, beoordelingskosten en faalkosten, rekening houdend met factoren en voorwaarden voor succes – mogelijk, met gelijkblijvende administratieve lasten.

Horizontaal Toezicht, administratieve lasten, Total Quality Management, kwaliteitskosten, zorg

Dit artikel voegt waarde toe aan het onderzoek op het gebied van Horizontaal Toezicht door inzicht te geven in het effect op het verminderen van de administratieve lasten. Daarnaast geeft het ziekenhuizen inzicht in de wijze waarop de interne beheersing, gericht op rechtmatigheid, verbeterd kan worden zonder verhoging van de administratieve lasten.

De financiële druk op ziekenhuizen is hoog. De afspraken in het hoofdlijnenakkoord van 2018 (Van Aartsen 2018) om de groeiende volumes in de medisch specialistische zorg af te remmen naar nul procent in 2022 zijn niet haalbaar gebleken.

Bij de noodzakelijke bezuinigingen in de ziekenhuizen komt de vraag op of de hoge administratieve lasten binnen ziekenhuizen niet kunnen worden verminderd. De afgelopen jaren zijn de administratieve lasten in de zorg sterk toegenomen. Door de toenemende regels moeten zorgmedewerkers steeds meer en gedetailleerder registreren om de kwaliteit van zorg te kunnen verantwoorden. Dit kost veel tijd. Uit onderzoek is gebleken dat een zorgverlener per week 40% van de tijd kwijt is aan administratie ((Ont)regel de zorg, z.d.-a). Dit sluit aan bij een maatschappelijke ontwikkeling dat de nadruk op controles blijft toenemen, ondanks de vele kritiek hierop (Power 2021). Deze groei wordt niet alleen veroorzaakt door regelgeving, maar ook omdat het een legitieme methode is die het gevoel geeft van controle en transparantie. In 2018 is door de overheid een actieplan opgesteld om de regeldruk te verlagen. Onderdeel van het actieplan is dat 80% van de ziekenhuizen en de universitaire medische centra (UMC’s) Horizontaal Toezicht ingevoerd moet hebben ((Ont)regel de zorg, z.d.-b).

Met Horizontaal Toezicht wordt nagestreefd dat zorgaanbieders en zorgverzekeraars gezamenlijk voor een juiste besteding van de zorguitgave zorgen (Horizontaal Toezicht Zorg 2022c). De intentie van Horizontaal Toezicht is dat bronregistratie verbeterd wordt, waardoor de administratieve lasten zouden moeten dalen. Daarnaast moet het tot meer inzichten in de kosten van behandelen leiden en moet het bijdragen aan het efficiënter inrichten van de organisatie (Horizontaal Toezicht Zorg 2017a). Kortom, met Horizontaal Toezicht zou een ziekenhuis meer in control moeten zijn.

Inmiddels is het zeven jaar geleden dat de eerste ziekenhuizen zijn overgegaan op Horizontaal Toezicht (Horizontaal Toezicht Zorg 2017c). Sindsdien hebben steeds meer ziekenhuizen dit voorbeeld gevolgd. In april 2024 zijn van de 73 ziekenhuizen 63 over Horizontaal Toezicht (Horizontaal Toezicht Zorg 2024). Nu meerdere ziekenhuizen volgens Horizontaal Toezicht werken, zouden de voordelen, zoals verlaagde administratieve lasten, merkbaar moeten zijn. Hier is echter maar beperkt wetenschappelijk onderzoek naar gedaan. Alleen over vertrouwen als basis voor Horizontaal Toezicht is een wetenschappelijk artikel gepubliceerd (Van Neerbos and Van de Ven 2021). Aanleiding voor het onderzoek van dit artikel is dat in het onderzoek van Van Neerbos and Van de Ven naar voren kwam dat de betrokkenen zich hebben afgevraagd of de gemaakte kosten wel opwogen tegen de voordelen van Horizontaal Toezicht. Dit heeft geleid tot de volgende vraagstelling:

‘In hoeverre en hoe leidt Horizontaal Toezicht tot het verminderen van de administratieve lasten en welke aanbevelingen kunnen gegeven worden ten aanzien van het (verder) verminderen van de administratieve lasten?’

Het artikel is als volgt gestructureerd. In paragraaf twee wordt uitgelegd wat Horizontaal Toezicht is, hoe het is ontstaan en wat het betekent voor ziekenhuizen. Vervolgens is in paragraaf drie de betekenis van administratieve lasten en de relatie met Horizontaal Toezicht toegelicht. In paragraaf vier is het theoretisch kader van het onderzoek weergegeven. Paragraaf vijf beschrijft de onderzoeksmethode. In paragraaf zes zijn de resultaten beschreven met betrekking tot de ziekenhuizen waarbij het onderzoek is uitgevoerd. Paragraaf zeven bevat de conclusie, discussie en de aanbevelingen die volgen uit het onderzoek.

Horizontaal Toezicht is voor het eerst bij de Belastingdienst ingevoerd in 2005, gericht op de controle van de belastingaangifte van bedrijven (Van der Hel and Pheijffer 2012). Met de komst van Horizontaal Toezicht wordt de focus verlegd van de inhoudelijke controle van de aangiften naar de wijze van de beheersing van de risico’s en de controle hierop. Het doel is om met interne beheersing van de belastingplichtige organisaties, problemen in de aangiften te voorkomen in plaats van met controle achteraf te signaleren. Vóór de invoering van Horizontaal Toezicht moest de Belastingdienst de belastingplichtige bedrijven volledig controleren (Belastingdienst, Commissie Horizontaal Toezicht 2012). Dit was niet houdbaar meer door de toenemende regeldruk, met extra administratieve lasten als gevolg.

Net zoals de Belastingdienst kampt de zorg met een vergelijkbare problematiek bij de invoering van Horizontaal Toezicht. Op de levering van zorg, het registreren en het declareren van de zorg zijn veel regels van toepassing. De ziekenhuizen zijn hierbij verantwoordelijk voor de juiste declaratie en de zorgverzekeraars voor de controle hierop. Sinds 2012 hebben deze controles de vorm van zelfonderzoek dat achteraf plaatsvindt (Van Neerbos and Van de Ven 2021). Bij zelfonderzoek toetst een ziekenhuis de eigen declaraties op controlepunten die voortkomen uit landelijk vastgestelde en afgestemde risico’s. Deze zijn vastgelegd in de zogenoemde ‘handreiking’. De zorgverzekeraar controleert hierop, om te bepalen of de declaraties rechtmatig zijn. Het kost de zorgverzekeraars en ziekenhuizen veel tijd en geld om de controle op de declaraties te doen. Daarnaast hadden zorgverzekeraars steeds meer moeite met de controle door de toenemende regels. In 2012 en 2013 kwamen geregeld berichten naar buiten over verkeerde facturen in de zorg (Horizontaal Toezicht Zorg 2022b). In 2014 trok de Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants daarom aan de bel met een Audit Alert (Wijnker and Kok 2015). De accountants moesten de rechtmatigheid en betrouwbaarheid van de ziekenhuisomzet controleren, terwijl deze in de daaropvolgende jaren vaak nog bijgesteld moest worden na achterafcontroles door de zorgverzekeraars (Wijnker and Kok 2015).

De sector heeft toen zelf de handen ineengeslagen om Horizontaal Toezicht op te zetten. Met als hoofddoel een efficiënter en effectiever toezicht op de rechtmatigheid van de zorguitgaven (Horizontaal Toezicht Zorg 2022c). Wijnker and Kok (2015) beschrijven Horizontaal Toezicht binnen ziekenhuizen als een situatie waarin:

“1) ziekenhuizen en zorgverzekeraars vooraf afstemmen over relevante regels en risico’s, 2) ziekenhuizen zichzelf controleren op naleving, en fouten direct corrigeren, 3) ziekenhuizen na afronding van het omzetjaar aan een representerende partij zekerheid geven over de werking van de AO/IC en over het controleresultaat 4) zorgverzekeraars hun achterafcontrole hierop aansluiten (pp. 5-6).”

De basis van Horizontaal Toezicht binnen ziekenhuizen bestaat uit tien leidende principes die de bedoeling van Horizontaal Toezicht weergeven (Horizontaal Toezicht Zorg 2022b), zie Bijlage 1. De eerste drie principes focussen op het vertrouwen tussen de zorgaanbieder en de zorgverzekeraar (Van Neerbos and Van de Ven 2021). De overige principes gaan over de interne beheersing binnen ziekenhuizen.

Het doel van Horizontaal Toezicht, een efficiënt en effectief toezicht op de rechtmatigheid van de zorguitgaven, is opgedeeld in vijf thema’s (Horizontaal Toezicht Zorg 2022a). De thema’s ‘bedrijfsvoering op orde’ en ‘vermindering van administratieve lasten’ zijn relevant voor dit onderzoek.

In een onderzoek naar de belasting die zorgprofessionals ervaren bij kwaliteitsregistratie en de gevolgen hiervan op het werkplezier, werden administratieve lasten gemeten aan de hand van de tijd dat zorgprofessionals met de registratie bezig zijn en hoe ze deze administratie ervaren (Zegers et al. 2022). Hierbij werd gebruik gemaakt van de Bern Illegitimate Tasks Scale (BITS). Bij deze schaal wordt onderscheid gemaakt tussen onnodige en onredelijke taken (Semmer et al. 2010). Onnodige taken zijn taken die:

• helemaal niet uitgevoerd zouden moeten worden, omdat ze geen nut hebben (bijvoorbeeld werkzaamheden documenteren waar niemand naar kijkt);
• vermeden hadden moeten worden; of
• met minder inspanning kunnen worden uitgevoerd als ze efficiënter zouden zijn ingericht (zoals het handmatig overzetten van informatie uit het ene systeem naar het andere systeem).

Onredelijke taken zijn taken die niet van een bepaald persoon kunnen worden gevraagd met betrekking tot de beroepsstatus van die persoon of de reikwijdte van zijn of haar beroep. Een voorbeeld dat Semmer et al. (2010) hierbij geven is dat beginnerstaken worden toegewezen aan een persoon met veel ervaring of andersom.

Bovenstaande is in lijn met de context waarin de term administratieve lasten wordt gebruikt voor het programma ‘ontregel de zorg’. Administratieve lasten worden in het programma gekoppeld aan de tijd waarin zorgpersoneel bezig is met het uitvoeren van de administratie in plaats van met het uitvoeren van zorg voor de patiënt (De Jonge et al. 2018). Hierbij wordt verwezen naar het schrappen van onnodige regels en weer meer te vertrouwen op de zorgmedewerkers. Daarnaast wordt in het actieplan van het programma ‘(Ont)regel de zorg’ nadrukkelijk verwezen naar het verminderen van de administratieve lasten met Horizontaal Toezicht ((Ont)regel de zorg, z.d.-b).

Binnen Horizontaal Toezicht is het verminderen van de administratieve lasten één van de doelstellingen. Een belangrijk element uit het principe en de doelstelling is dat beheersing bij voorkeur plaatsvindt door processen en procedures aan de voorkant goed in te richten. Door processen goed in te richten, vervangt Horizontaal Toezicht de achterafcontroles, met het idee dat hierdoor de administratieve lasten zullen dalen. Het verlagen van administratieve lasten hangt daardoor samen met het principe ‘First Time Right’. Daarin staat het belang van in één keer juist en tijdig registreren, zo vroeg mogelijk in de keten en ingebed in de zorgprocessen, centraal.

Op basis hiervan wordt in dit onderzoek onder administratieve lasten verstaan: “De tijd besteed aan de registratie en de controle hiervan en in hoeverre die als onnodig en onredelijk ervaren worden.” Door Horizontaal Toezicht zou registratie in één keer juist en tijdig plaats moeten vinden. Hierdoor wordt de tijd die men ervaart te besteden aan patiëntregistratie en de controle hiervan niet alleen bij de zorgmedewerkers verminderd, maar ook in zijn totaliteit.

In paragraaf drie is beschreven dat het verminderen van de administratieve lasten in relatie wordt gebracht met het in één keer juist en tijdig registreren; First Time Right. Het begrip First Time Right is gerelateerd aan kwaliteitsmanagement.

Volgens Mosadeghrad (2015) stelt Total Quality Management zorgorganisaties in staat om klanteisen te definiëren, benchmarks uit te voeren en processen te verbeteren om passende zorg te leveren. In het onderzoek van Mosadeghrad (2014) worden de volgende factoren en voorwaarden genoemd: leiderschap en management, kwaliteitsplanning, kwaliteitscultuur, opleiding en training, klantgerichtheid, personeelsbeheer, leveranciersmanagement, resource management, informatiemanagement en procesmanagement. Het succes van Horizontaal Toezicht zou je in dit kader mogen afleiden uit de mate waarin de zorgorganisaties in staat zijn om de kwaliteitskosten en administratieve lasten te reduceren, zonder daarbij concessies te doen aan het niveau van interne beheersing.

Om de kwaliteitskosten en administratieve lasten zo laag mogelijk te houden, kan gebruik worden gemaakt van het prevention-appraisal-failure model. De basis van dit model is het investeren in preventie- en beoordelingsactiviteiten en het verlagen van de faalkosten, maar ook het verlagen van de beoordelingskosten door een verdere investering in preventieactiviteiten (Schiffauerova and Thomnson 2006). Door een afweging tussen preventiekosten, beoordelingskosten en faalkosten zouden de totale administratieve lasten moeten dalen. Onnodige en onredelijke taken kunnen worden voorkomen bij het ontwerp van de processen en maatregelen, het uitvoeren van de controle en het moeten corrigeren van fouten. Hierbij is het de verwachting dat door de toepassing van Horizontaal Toezicht meer nadruk komt te liggen op de preventiekosten en dat beoordelingskosten en faalkosten zeer sterk zouden dalen. Door middel van de principes van lean management kunnen onnodige en onredelijk taken worden geëlimineerd bij het vinden (beoordelingskosten) en het corrigeren (faalkosten) van fouten. Horizontaal Toezicht is hiermee gericht op verlaging van de administratieve lasten door de processen aan de voorkant goed in te richten. Figuur 1 geeft het theoretisch kader weer aan de hand waarvan dit onderzocht kan worden binnen ziekenhuizen.

Figuur 1.

Theoretisch kader.

Momenteel is er nog weinig onderzoek gedaan naar Horizontaal Toezicht binnen ziekenhuizen. Daarom is gekozen voor een exploratief kwalitatief onderzoek bij twee ziekenhuizen. De ziekenhuizen zijn benaderd vanuit ons zakelijk netwerk. Voorwaarden voor deelname aan het onderzoek was dat de ziekenhuizen Horizontaal Toezicht volledig ingevoerd hebben en minimaal één verantwoordingsjaar hebben gehad. De effecten van Horizontaal toezicht zouden dan zichtbaar moeten zijn.

Er zijn wel enkele verschillen tussen de ziekenhuizen. De cases zijn theoretisch verschillend, omdat Ziekenhuis A Horizontaal Toezicht heeft ingevoerd omdat dit een contractuele afspraak met de zorgverzekeraar was. Ziekenhuis B daarentegen was al in de pilotfase van Horizontaal Toezicht (2015) betrokken en is Horizontaal Toezicht gaan invoeren nadat de organisatie vond dat de randvoorwaarden hiervoor intern waren ingevuld. Andere verschillen tussen de ziekenhuizen die van invloed kunnen zijn op hoe – en in hoeverre – Horizontaal Toezicht heeft geleid tot het verminderen van de administratieve lasten zijn dat ze een andere representerende zorgverzekeraar hebben en dat Ziekenhuis B twee verantwoordingsjaren heeft gehad en Ziekenhuis A één. Als laatste verschillen de twee ziekenhuizen in omvang van elkaar; de zorgomzet van Ziekenhuis B is meer dan drie keer groter dan de omzet van Ziekenhuis A.

Bij beide ziekenhuizen zijn semigestructureerde interviews afgenomen. In totaal zijn vijf interviews afgenomen met acht participanten. De geïnterviewde medewerkers van de ziekenhuizen hebben een relatie met de tweede of derde lijn.¹ De eerste lijn werd door beide ziekenhuizen niet betrokken genoeg bevonden bij Horizontaal Toezicht om informatie te verschaffen over de relatie met de administratieve lasten. In Bijlage 1 is de interviewguide opgenomen die is opgesteld aan de hand van het theoretisch kader. Alle interviews zijn met toestemming van de participanten opgenomen. De interviews zijn volledig uitgewerkt en gecodeerd met behulp van relevante onderwerpen uit het theoretisch kader. De informatie uit de interviews is daarnaast aangevuld met informatie uit extern beschikbare documenten, zoals informatie uit de websites van de ziekenhuizen, de jaarrekeningen en nieuwsberichten.

Exploratief kwalitatief onderzoek is passend en nodig, omdat de ziekenhuizen geen data ter beschikking hebben over de hoeveelheid tijd die de administratieve lasten rondom de controles in beslag nemen. Daarnaast is het onmogelijk om een objectief kwantitatief beeld van de stijging of daling van de administratieve lasten vast te stellen ten opzichte van de periode voor de implementatie. Middels het onderzoek zijn de ervaren administratieve lasten van de participanten gemeten, waarbij zoveel mogelijk naar een kwantitatieve onderbouwing is gevraagd.

De belangrijkste resultaten van het onderzoek zijn volgens het theoretisch kader uitgewerkt en samengevat in Tabel 1. Voor beide ziekenhuizen is allereerst aangegeven hoe de administratieve lasten in het algemeen ervaren worden na invoering van Horizontaal Toezicht, en in hoeverre dit verschilt van vóór de invoering van Horizontaal Toezicht. Vervolgens zijn de elementen preventie-, beoordelings- en faalkosten beschreven en wordt ingegaan op de factoren en voorwaarden voor succes. Als laatste worden de onderlinge verbanden beschreven.

De twee ziekenhuizen ervaren geen daling van de administratieve lasten door de invoering van Horizontaal Toezicht. Uit het onderzoek blijkt geen direct effect van de implementatie van Horizontaal Toezicht op het verminderen van de tijd die een zorgverlener per week kwijt is aan de administratie. De uitvoering van Horizontaal Toezicht ligt bij de onderzochte ziekenhuizen vooral bij de tweede en derde lijn, waarbij op hun initiatief het primaire proces betrokken wordt bij het beheersen van de processen. Wel zorgt Horizontaal Toezicht bij de ziekenhuizen voor sneller inzicht in onjuiste registratie en voor kennis van de organisatieprocessen.

Verder blijkt uit het onderzoek dat de mate waarin wordt voldaan aan de factoren en voorwaarden voor succes van invloed is op hoe hoog de administratieve lasten binnen een ziekenhuis ervaren worden. Het ziekenhuis waarbij de factoren en voorwaarden voor succes meer aanwezig waren, ervoer geen stijging in de administratieve lasten door invoering van Horizontaal Toezicht. Vooral de factoren kwaliteitscultuur, leiderschap en management en personeelsbeheer lijken veel invloed te hebben op de ervaren administratieve lasten. Daarnaast kwam uit het onderzoek dat de implementatie, volwassenheid en vertrouwen bij de ziekenhuizen van invloed zijn op de administratieve lasten die zij binnen hun organisatie ervaren.

Ondanks het feit dat de mate van administratieve lasten subjectief gemeten is, middels de ervaring van de participanten, geeft het onderzoek eerste inzichten in het effect van Horizontaal Toezicht op de administratieve lasten. De mening van de participanten van Ziekenhuis A, het ziekenhuis dat op basis van een contractuele afspraak Horizontaal Toezicht is gaan invoeren, is dat Horizontaal Toezicht tot hogere administratieve lasten heeft geleid. De casus van Ziekenhuis B, dat Horizontaal Toezicht meer vanuit een intrinsieke motivatie heeft ingevoerd, laat zien dat de ervaren administratieve lasten onder Horizontaal Toezicht niet zijn opgelopen en dat de fouten in de afrekening met de zorgverzekeraar, de externe faalkosten, tot nul gereduceerd kunnen worden. De verschillen tussen het verplicht invoeren van Horizontaal Toezicht en de administratieve lasten laten zich ook zien in de succesfactoren voor het verminderen van administratieve lasten uit het theoretisch kader. Zo is er een kwaliteitscultuur waarbij First Time Right-registratie hoog in het vaandel staat. Er wordt door Ziekenhuis B meer geïnvesteerd in preventie en daar waar mogelijk worden de beoordelingskosten verlaagd. Ook het in het onderzoek genoemde vertrouwen tussen zorgverzekeraar(s) en ziekenhuis speelt hierbij een rol om tot effectieve en efficiënte beoordelingsactiviteiten te komen. Maar dit heeft ook bij Ziekenhuis B niet geleid tot het uitgangspunt van Horizontaal Toezicht; het verlagen van de administratieve lasten.

De administratieve lasten die worden veroorzaakt in het kader van de financiële afwikkeling met de zorgverzekeraar blijken in de cases los te staan van de administratieve lastendruk die de eerste lijn ervaart. Het Horizontaal Toezicht is gericht op rechtmatigheid en de financiële verantwoording en niet zozeer op de effectiviteit en efficiency van de zorg. De wereld van Horizontaal Toezicht lijkt daarmee bijna geheel te zijn ontkoppeld van initiatieven rondom (Ont)regel de Zorg. In de voortgangsrapportage [Ont]Regel de Zorg (Helder 2023) van 6 juli 2023 meldt minister Helder op basis van CBS-cijfers dat in de tijd die werknemers in de zorg besteden aan registratie van informatie en verslaggeving ‘geen wijziging zichtbaar was (opgeteld 30,6% in het tweede kwartaal van 2021 en 30,9% in het tweede kwartaal van 2022)’.

De huidige en toenemende zorgkloof, met een stijgende vraag naar zorg en de krapper wordende arbeidsmarkt, betekent dat juist de effectiviteit en efficiency van de zorg van groot maatschappelijk belang zijn. De publieke waarde van de zorg, in dit onderzoek van de ziekenhuizen en verzekeraars, zou zich dus juist moeten richten op het zorgproces. In de woorden van de minister:

“Een werkdag die bestaat uit het verlenen van goede zorg en ondersteuning en uitsluitend die administratieve werkzaamheden, die daar een bijdrage aan leveren. Geen onnodig ingewikkelde, tijdrovende of dubbele registraties. Werkplezier, ervaren vertrouwen in de professionaliteit en een gevoel van zeggenschap over het werk en de organisatie eromheen (Helder 2023, 1).”

Het toezicht op kwaliteit van de zorg is, onder andere, belegd bij de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd. Ziekenhuizen zijn hierbij verplicht om zelf de kwaliteit van hun zorgverlening te meten. Ze gebruiken daarvoor verbeterdoelen en indicatoren (Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd - Ministerie van Volksgezondheid 2023). Het sturen op kwaliteitsindicatoren betekent dat er administratieve processen moeten worden ingeregeld om de kwaliteit van de zorg te kunnen meten en inzicht te geven in hoe een verbeterdoelstelling kan worden bereikt. De ratio achter dergelijke indicatoren is duidelijk, maar de afweging of deze indicatoren daadwerkelijk gaan leiden tot betere zorg en of de tijd die moet worden besteed aan de administratieve vastlegging niet ook had kunnen worden besteed aan zorg die nu niet kan worden gegeven, is veel lastiger. De wijze van toezicht houden met indicatoren brengt een performatieve werking met zich (Van der Kolk 2021; Vosselman 2022). De indicatoren krijgen een leven op zichzelf en afschaffen blijkt vaak veel lastiger dan het opnemen van nieuwe indicatoren.

De vragen die deze reflectie opleveren gaan verder dan de onderzoeksvraag. Horizontaal Toezicht levert niet de beoogde administratieve lastenverlichting op. Ook het programma (Ont)Regel de Zorg laat dit tot op heden maar beperkt zien. De vragen die wij hierbij naar voren willen brengen hebben betrekking op de gehele wijze van governance van de zorg. Wie houdt nu toezicht op de effectiviteit en efficiency van vastleggingen in het zorgproces? En daaraan gekoppeld, moet het belang van toezicht op rechtmatigheid door Horizontaal Toezicht en toezicht op kwaliteit van de zorg op basis van indicatoren, niet meer worden gericht op het belang van maatschappelijke waarde van het verlenen van goede zorg, waarbij expliciet de effectiviteit en efficiency van de vastleggingen worden meegenomen?

Introductie (5 minuten):

Onderzoeker en participant(en) stellen zich aan elkaar voor en geven een korte introductie van zichzelf, naam, functie.

Introductie onderzoek en interview (5 minuten):

Vragen of het akkoord is om het gesprek op te nemen. Uitleggen dat het gesprek volledig wordt uitgewerkt en dat ze dit kunnen ontvangen als ze dit willen. Onderzoek introduceren. Aangeven dat het gesprek is bedoeld om informatie te verzamelen en dat het interview opgebouwd is uit verschillende onderdelen: 1) introductievragen, 2) wijze waarop Horizontaal Toezicht is ingevoerd en wordt verbeterd 3) ervaring administratieve lasten voor en na invoering Horizontaal Toezicht. Als iets uitgezocht moet worden om dit later door te geven is dat uiteraard mogelijk. Definitie administratieve lasten toelichten.

Vragen interview (40 minuten):

• Wat is jouw relatie met Horizontaal Toezicht binnen het ziekenhuis?
• Waarom hebben jullie ervoor gekozen om Horizontaal Toezicht te implementeren?
• Kun je aangeven op welke wijze Horizontaal Toezicht is opgezet/uitgewerkt en geïmplementeerd?
• Als niet kunnen aangeven: vragen wat hun ervaring is met de implementatie?
• Kun je aangeven op welke wijze evaluatie/bijsturing van Horizontaal Toezicht plaatsvindt?
• Hoe werden de administratieve lasten ervaren voordat Horizontaal Toezicht was ingevoerd?
• Hoeveel tijd werd er besteed aan de administratie?
• In hoeverre werd de administratie als onnodig of onredelijk ervaren en waarom? (doorvragen naar welke administratieve lasten)
• Hoe worden de administratieve lasten ervaren na invoering van Horizontaal Toezicht?
• Hoeveel tijd wordt er besteed aan de administratie?
• In hoeverre werd de administratie als onnodig of onredelijk ervaren en waarom? (doorvragen op waar uit blijkt dat er iets veranderd is en welke administratieve lasten)
• Kun je beschrijven welke veranderingen met betrekking tot de administratieve lasten merkbaar zijn na invoering van Horizontaal Toezicht?
• Wat is het effect van Horizontaal Toezicht op het aantal correcties dat gemaakt moet worden?
• Kun je beschrijven hoe je het aantal fouten dat intern gecorrigeerd moet worden voor en na invoering van Horizontaal Toezicht ervaart? (gaat er meer/minder fout)
• Kun je beschrijven je het aantal correcties die gemaakt moeten worden ervaart na controle van de zorgverzekeraar voor en na invoering van Horizontaal Toezicht? (gaat er meer/minder fout)
• Hoe worden de administratieve lasten zoveel mogelijk ingeperkt?
• Wat moet er veranderen om de administratieve lasten (verder) te verminderen?

Afronden interview (10 minuten):

Bedanken voor de tijd. Laatste vragen stellen:

• Is er nog iets wat ik had moeten vragen of wat niet aan de orde is gekomen maar wel van belang is?
• Wanneer ik nog wat bedenk, kan ik dat nog navragen?
• Weet je nog een medewerker relevant om te interviewen voor het onderzoeken. Graag zou ik nog iemand uit het primaire proces spreken.

Toelichten dat het interview letterlijk wordt uitgewerkt en dat dit kan worden toegestuurd aan hen. Nogmaals benadrukken dat gegeven informatie vertrouwelijk wordt behandeld en dat als het onderzoek is afgerond, ze deze zullen ontvangen in een geanonimiseerde versie.