Maandblad Voor Accountancy en Bedrijfseconomie 84(10): 493-505, doi: 10.5117/mab.84.11867
Marktwerking in de zorg: budgettering in roerige tijden
expand article infoRudy Balogh, Paula Van Veen-Dirks
Open Access
Abstract
Vanaf de introductie van de nieuwe Zorgverzekeringswet in 2006 zijn tarieven van een deel van de ziekenhuiszorg vrij onderhandelbaar tussen zorgaanbieder en zorgverzekeraar. Voor deze onderhandelingen is inzicht nodig in kosten en inhoud van behandelingen. Met de systematiek van Diagnose Behandel Combinaties (DBC’s) wordt getracht dit inzicht te verschaffen. Tevens wordt deze systematiek gebruikt om een stap te maken van de relatief vaste externe bekostiging (op basis van functiegerichte budgettering) van ziekenhuizen naar prestatiebekostiging. De vraag die in dit artikel wordt beantwoord, is of deze ontwikkelingen er tevens toe hebben geleid dat de binnen Universitair Medische Centra (UMC’s) gehanteerde budgetteringssystemen worden aangepast. Uit het onderzoek blijkt een divers beeld. Drie UMC’s vertalen de externe ontwikkelingen het verst door in de interne organisatie door (plannen te hebben om) de gehele zorgproductie (dus niet alleen de vrij onderhandelbare zorg) intern op basis van DBC’s te budgetteren en (plannen te hebben om) de voorheen binnen alle UMC’s verplichte winkelnering tussen ondersteunende en poorteenheden af te schaffen. Hoewel UMC’s thans extern tevens nog een deel vaste bekostiging kennen, kennen organisatorische poorteenheden binnen deze organisaties een volledig variabele productiebekostiging. UMC’s die niet de gehele zorgproductie intern op basis van DBC’s budgetteren, voeren ook op andere vlakken aanzienlijk minder veranderingen door in de interne organisatie. Het artikel gaat ook in bredere zin in op de spanning tussen financiën en doelmatigheid enerzijds en zorginhoudelijke overwegingen anderzijds.