Maandblad Voor Accountancy en Bedrijfseconomie 88(1/2): 49-61, doi: 10.5117/mab.88.31233
Bankier en motivatie. Een Delphi-onderzoek naar toekomstige bancaire organisatievormen
expand article infoMichael Corbey, Rogier van Rosmalen
Open Access
Abstract
De rol van banken in de samenleving is onderwerp van veel maatschappelijk debat. Er wordt aangedrongen op een stabiel en vooral dienstbaar bankwezen. De overheid tracht met tal van maatregelen het gedrag van bankmanagers in de gewenste richting te sturen. Veel van deze maatregelen hebben te maken met het beperken van de (variabele) beloning. Blijkbaar ziet de overheid een relatie tussen beloning (extrinsieke motivatie) en het gewenste gedrag van bankiers in de toekomst. Dit artikel onderzoekt vanuit motivatieperspectief of deze verwachting terecht is. Er wordt daarbij onderscheid gemaakt tussen het graduele verschil tussen intrinsieke en extrinsieke motivatie en mogelijke crowding-in- en crowding-out-effecten van intrinsieke motivatie. Tevens worden verbanden gelegd naar het agencymodel en het stewardshipmodel in de economische organisatietheorie. Het onderzoek is uitgevoerd als een Delphi-onderzoek onder senior bankiers en financieel journalisten. De resultaten laten zien dat de respondenten van mening zijn dat bankiers (toch) grotendeels intrinsiek gemotiveerd zijn, al wordt status en macht belangrijk gevonden. Men denkt dat een overgang van een agencymodel naar een (maatschappelijk gewenst) stewardshipmodel binnen bestaande bancaire organisaties mogelijk zou moeten zijn, al zal dat wel veel tijd kosten. Opmerkelijk is dat 80% van de respondenten aangeeft dat de toegenomen regelgeving een zeer groot obstakel vormt als het gaat om de intrinsieke motivatie van bankiers. Dit obstakel vormt voor de overheid een probleem want juist het verminderen van regelgeving lijkt maatschappelijk gezien een veel grotere uitdaging dan het beperken van de beloning van bankiers. Toch zijn beide nodig voor de succesvolle invoering van het stewardshipmodel in de bancaire sector.