Latest Articles from Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie Latest 100 Articles from Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie https://mab-online.nl/ Fri, 29 Mar 2024 08:02:46 +0200 Pensoft FeedCreator https://mab-online.nl/i/logo.jpg Latest Articles from Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie https://mab-online.nl/ Goed bestuur bij goede doelen: wat doet de Raad van Toezicht? https://mab-online.nl/article/110050/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 97(11/12): 387-396

DOI: 10.5117/mab.97.110050

Authors: Henk Molenaar, Frank Hubers

Abstract: Dit artikel presenteert de resultaten van verkennend empirisch onderzoek naar de praktische invulling van de rol van de Raad van Toezicht (RvT) binnen Nederlandse goededoelenorganisaties. Het onderzoek omvatte de analyse van één jaar aan bestuursnotulen van vijf geselecteerde organisaties, evenals afgenomen interviews bij bestuurders en leden van de RvT. De analyse laat zien dat de RvT ongeveer twee keer zoveel tijd besteedt aan haar controlerende taken als aan haar adviserende taken. RvT-leden in organisaties zonder duidelijke eigenaren blijken het beleid voornamelijk te toetsen op consistentie met abstracte aspecten, zoals de missie en identiteit en de belangen van stakeholders, zoals donateurs, blijken hierbij ondergeschikt te zijn. De spanningen tussen de adviserende en controlerende rol van de RvT nemen toe, doordat de RvT geen duidelijke groep belanghebbenden representeert. Deze inzichten werpen onder andere licht op de praktische uitvoering van toezichtstaken in de non-profitsector.

HTML

XML

PDF

]]>
Research Article Fri, 29 Dec 2023 17:00:00 +0200
Boekbespreking: Van Aristoteles tot algoritme https://mab-online.nl/article/116831/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 97(11/12): 383-385

DOI: 10.5117/mab.97.116831

Authors: Herman van Brenk

Abstract: In dit artikel bespreek ik het boek Van Aristoteles tot algoritme (2022) van Guido van der Knaap, met als ondertitel ‘Filosofie van kunstmatige intelligentie’. Van der Knaap studeerde politicologie, wijsbegeerte en logica en is als docent verbonden aan het Instituut voor Interdisciplinaire Studies aan de Universiteit van Amsterdam. Dit boek is zijn debuut en bereikte de shortlist van de Socratesbeker voor het meest urgente, oorspronkelijke en prikkelende filosofieboek. Het nodigt daarmee uit tot nadenken over de rol van techniek in het leven van alledag. De mogelijkheden van kunstmatige intelligentie (AI) worden steeds praktischer. Denk aan toepassingen zoals gezichtsherkenning om toegang tot je telefoon te krijgen, chatbots om gesprekken mee te voeren en zelflerende algoritmes om patronen in grote databestanden te ontdekken. Deze ontwikkelingen roepen fundamentele vragen op over de interactie tussen mens en machine. Ook accountants zullen zich moeten verhouden tot deze technologische veranderingen die steeds sneller lijken te gaan. Is de klant echt of nep in het gesprek dat je online voert? Is het patroon in de data toeval of wijst het op fraude? Zijn de antwoorden van de chatbot bruikbaar als controle-informatie? In deze boekbespreking geef ik eerst een korte impressie van het boek, daarna een reflectie op het boek en tot slot mijn opinie.

HTML

XML

PDF

]]>
Book Review Fri, 29 Dec 2023 17:00:00 +0200
The effect of IFRS 16 on the attitude of sophisticated and unsophisticated lenders towards loan contracting https://mab-online.nl/article/109390/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 97(11/12): 375-382

DOI: 10.5117/mab.97.109390

Authors: Julia van Vuuren

Abstract: This research describes the effect of IFRS 16 on the attitude of sophisticated lenders towards loan contracting. The goal of IFRS 16 was to enhance reporting quality and provide a more faithful representation of the financial statements. Data from 3,955 firms using IFRS and 1,433 using US GAAP were analyzed. Firms reporting under IFRS obtained larger loan sizes, although the difference with firms reporting under US GAAP is insignificant. They also received lower borrowing rates, and shorter maturities. IFRS 16 has a reinforcing effect towards loan contracting for sophisticated lenders, defined as banks, for the borrowing rate and maturities. For loan size, IFRS 16 has a reinforcing effect for unsophisticated lenders, defined as trade creditors.

HTML

XML

PDF

]]>
MAB-scriptieprijs Fri, 29 Dec 2023 17:00:00 +0200
Winnaars MAB-scriptieprijs 2023 bekend https://mab-online.nl/article/117624/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 97(11/12): 373-373

DOI: 10.5117/mab.97.117624

Authors: Annemarie Oord

Abstract: Een goede academische scriptie verdient het om extra in de spotlights te worden gezet. Het Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie (MAB) is daarom in 2023 gestart met de MAB-scriptieprijs. Doel hiervan is om sterke academische scripties met praktijkrelevantie te erkennen en te waarderen, door deze in de vorm van een artikel te publiceren in het MAB. In deze editie – en de volgende editie(s) worden daarom de artikelen van de vier winnaars van deze prijs gepubliceerd.

HTML

XML

PDF

]]>
Editorial Fri, 29 Dec 2023 17:00:00 +0200
Visie op integraal advies door een financieel professional aan het mkb https://mab-online.nl/article/105099/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 97(11/12): 365-372

DOI: 10.5117/mab.97.105099

Authors: Fred de Jong, Paul Brouwer, Thomas Lans

Abstract: De uitdagingen voor het mkb zijn complex, omvangrijk en hangen met elkaar samen. Om als financieel professional het mkb te kunnen faciliteren naar een toekomstbestendig perspectief, is integraal advies noodzakelijk. Dat betekent multidisciplinair adviseren over hoe zowel financiële als niet-financiële aspecten in een organisatie met elkaar samenhangen en waarde creëren. Daarbij gaat het ook over welke risico’s en kansen dit met zich meebrengt en wat de implicaties daarvan zijn voor de korte, middellange en lange termijn – zowel voor de organisatie zelf als haar omgeving, maar vooral ook in interactie met elkaar. Om integraal financieel advies te kunnen geven, zullen financieel professionals geïntegreerd moeten kunnen denken en handelen. Dat vraagt ook om een andere manier van opleiden.

HTML

XML

PDF

]]>
Essay Fri, 29 Dec 2023 17:00:00 +0200
On technology, professional judgment and auditors as social animals: FAR-conference 2023 https://mab-online.nl/article/112919/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 97(11/12): 359-364

DOI: 10.5117/mab.97.112919

Authors: Luc Quadackers

Abstract: In June 2023, the yearly conference of the Foundation for Auditing Research (FAR) was held at Nyenrode Business Universiteit. The main theme was ‘Auditors and their judgments’. In this respect, also the role of technology was frequently discussed. 'Is artificial intelligence going to replace the auditor?', was the obvious, but important, thought-provoking question. This question was mainly discussed regarding the extent to which technology can help the auditor during the conduct of an audit. Routine actions will increasingly be taken over by technology. Also, technology is better able than humans to detect trends and inconsistencies. However, judgment will remain essential. 

HTML

XML

PDF

]]>
Research Article Fri, 29 Dec 2023 17:00:00 +0200
Dubbele materialiteitsanalyse; impact langs drie wegen https://mab-online.nl/article/114428/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 97(11/12): 355-358

DOI: 10.5117/mab.97.114428

Authors: Ralph ter Hoeven

Abstract: Accountants zijn gewend aan het werken met materialiteit. Zowel in de financiële verslaggeving als de accountantscontrole speelt dit begrip een prominente rol. In de financiële verslaggeving gaat het vooral om presentatiematerialiteit toegespitst op relevante informatie. Niemand zit te wachten op lappen met tekst; het gaat om relevante op de onderneming toegesneden en nuttige informatie op basis waarvan gebruikers economische beslissingen kunnen nemen.

HTML

XML

PDF

]]>
Essay Fri, 29 Dec 2023 17:00:00 +0200
Private equity en haar maatschappelijke verantwoordelijkheid https://mab-online.nl/article/113461/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 97(11/12): 351-353

DOI: 10.5117/mab.97.113461

Authors: Peter Roosenboom

Abstract: Het maatschappelijk belang van private equity in Nederland is sterk gegroeid. Private equity heeft weliswaar maatschappelijk verantwoord ondernemen en ESG inmiddels omarmd maar er is nog voldoende ruimte voor verbeterig. Zeker als het gaat om private equity in de maatschappelijke dienstverlening (zorg en kinderopvang in het bijzonder). 

HTML

XML

PDF

]]>
Column Fri, 29 Dec 2023 17:00:00 +0200
Enkele aspecten van de openbare jaarverantwoording van ziekenhuizen https://mab-online.nl/article/113457/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 97(9/10): 335-348

DOI: 10.5117/mab.97.113457

Authors: Sjaak Kolijn, Lianne Suurland

Abstract: Dit artikel beschrijft de uitkomsten van het onderzoek naar enkele aspecten van de openbare jaarverantwoording (hierna: ‘jaarverantwoording’) door ziekenhuizen. Wat betreft het bestuursverslag hebben we de kwaliteit van de risicoparagraaf beoordeeld en onderzocht in hoeverre ziekenhuizen niet-financiële prestatie-indicatoren opnemen met betrekking tot sociale aspecten en milieuaspecten. Verder hebben we onderzocht in hoeverre ziekenhuizen de modellen voor de balans en de winst-en-verliesrekening toepassen en of ze voldoen aan de nieuwe toelichtingsvereisten met betrekking tot derivaten. We constateren dat ziekenhuizen op alle aspecten nog belangrijke verbeterpunten moeten realiseren om te voldoen aan de van toepassing zijnde wet- en regelgeving.

HTML

XML

PDF

]]>
Research Article Thu, 14 Dec 2023 17:00:00 +0200
First year’s application of revised revenue recognition guidance by companies under NL-GAAP https://mab-online.nl/article/113397/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 97(9/10): 319-334

DOI: 10.5117/mab.97.113397

Authors: Roy van Duuren, Ralph ter Hoeven

Abstract: This study focuses on the revenue recognition disclosure quality of a sample of 63 large Dutch legal entities applying revised DAS 221 and DAS 270 in their 2022 financial statements. A large majority of companies in our sample use a prospective method for transitioning to the revised standards, though many companies were not really transparent in disclosing the transition method used. Further, only a small portion of companies in our sample (35%) disclosed how the revisions impacted their solvency. Overall, we conclude that the effects of the amended guidance in DAS 221/270 appear to be limited in financial reporting practice and that disclosure quality varies to a large extent. Also, we recommend the DASB to add specific disclosure requirements to DAS 221

HTML

XML

PDF

]]>
Research Article Thu, 14 Dec 2023 17:00:00 +0200
Transparantie over cybersecurity neemt toe https://mab-online.nl/article/113339/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 97(9/10): 309-318

DOI: 10.5117/mab.97.113339

Authors: Peter Eimers, Abbas Shahim, Peter Kornelisse

Abstract: Cybersecurity is een randvoorwaarde voor organisaties en de samenleving om cyberrisico’s te beheersen. Deze cyberrisico’s kunnen zowel lokaal als wereldwijd stabiliteit en veiligheid in gevaar brengen. Het groeiend aantal cyberaanvallen, de toenemende complexiteit en de inzet van steeds meer geavanceerde digitale middelen zijn een punt van grote zorg voor alle belanghebbenden. De publieke transparantie omtrent de wijze waarop de steeds ernstiger wordende cyberrisico’s worden beheerst, is dan ook van groot belang en ook steeds vaker een vereiste. Dit komt onder andere tot uiting in de risicoparagraaf van het bestuursverslag en de ontwikkelende regelgeving, zoals die van de Cybersecurity Act en de SEC over cyber disclosures.

HTML

XML

PDF

]]>
Research Article Thu, 14 Dec 2023 17:00:00 +0200
Toelichtingsinformatie op basis van ESEF: het eerste jaar van toepassing https://mab-online.nl/article/112304/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 97(9/10): 299-308

DOI: 10.5117/mab.97.112304

Authors: Kees Camfferman, Malte Max

Abstract: Uit onderzoek van de iXBRL-jaarrekeningen van 67 in Nederland genoteerde ondernemingen over 2022 blijkt dat de nieuwe ESEF-vereisten met betrekking tot ‘block tagging’ van de toelichting door al deze ondernemingen zijn toegepast. Wel zijn er nog aanzienlijke verschillen tussen ondernemingen in de mate van detail waarin de toelichting wordt gemarkeerd. De vergelijkbaarheid – en dus de bruikbaarheid – van de informatie lijkt hierdoor vooralsnog beperkt. Regelgevers kunnen ondernemingen helpen door elementen uit de taxonomie meer eenduidig te definiëren.

HTML

XML

PDF

]]>
Research Article Thu, 14 Dec 2023 17:00:00 +0200
Rapporteren over fraude en anti-corruptie door Nederlandse beursvennootschappen in aanloop naar de CSRD https://mab-online.nl/article/114122/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 97(9/10): 287-298

DOI: 10.5117/mab.97.114122

Authors: Steven Hijink, Monique van der Linden, Micha Soentpiet

Abstract: Dit artikel bevat de uitkomsten van het onderzoek naar informatieverschaffing over (fraude en) het tegengaan van corruptie in de jaarverslaggeving over 2022, van 37 statutair in Nederland gevestigde beursvennootschappen. Deze vennootschappen zullen binnen afzienbare tijd op grond van de CSRD en de daarop gebaseerde ESRS G1 verplicht specifiek voorgeschreven informatie over deze onderwerpen in het bestuursverslag moeten opnemen. De onderzochte beursvennootschappen sorteren in hun verslaggeving over 2022 al in enige mate voor op de CSRD en passen op dit moment vrijwillig (onder meer) de GRI-standaarden toe bij het rapporteren over duurzaamheid. Tegelijkertijd ligt het aantal vennootschappen dat expliciet rapporteert over GRI 205 (de GRI-standaard met specifieke publicatieverplichtingen over het tegengaan van corruptie en omkoping) een stuk lager. Op dit punt hebben beursvennootschappen dus nog werk te verzetten in aanloop naar de inwerkingtreding van de CSRD.

HTML

XML

PDF

]]>
Research Article Thu, 14 Dec 2023 17:00:00 +0200
Informatie over ‘Social’ (de S) in ESG-rapportages voorafgaand aan de CSRD https://mab-online.nl/article/112162/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 97(9/10): 275-285

DOI: 10.5117/mab.97.112162

Authors: René Orij, Ries Breijer, Michael Erkens

Abstract: In dit artikel wordt uiteengezet welke informatie over sociale aspecten door Nederlandse beursgenoteerde ondernemingen wordt gepubliceerd in hun jaarverslagen over 2022. Het getoonde onderzoek gaat over de rapportages van de 75 hoofdfondsen van de AEX, AMX en AScX. Voor een groot deel van deze ondernemingen is verslaggeving over niet-financiële informatie verplicht (AE 2018; EU 2014), maar die verplichting kent geen heldere voorschriften over het rapporteren over sociale aspecten, anders dan generieke regels (EC 2014). Vrijwillig rapporteren hierover draagt bij aan de maatschappelijke legitimiteit en de ‘licence to operate’ van ondernemingen. Dit onderzoek laat zien dat veel ondernemingen al rapporteren over sociale aspecten, nog voordat dit verplicht wordt gesteld onder de CSRD. Daarbij zien we grote verschillen bij de detailaspecten. Harde conclusies kunnen door de manier van onderzoeken niet worden getrokken.

HTML

XML

PDF

]]>
Research Article Thu, 14 Dec 2023 17:00:00 +0200
Klimaatinformatie: zijn beursfondsen klaar voor de CSRD? https://mab-online.nl/article/113263/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 97(9/10): 257-273

DOI: 10.5117/mab.97.113263

Authors: Nancy Kamp-Roelands, Karen Maas

Abstract: Het thema klimaatverandering krijgt binnen verschillende Europese regelgeving prioriteit. Eind 2022 is de Europese Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) goedgekeurd door het Europees Parlement en de Raad. Medio 2023 zijn de meer gedetailleerde Europese Sustainability Reporting Standards (ESRS) goedgekeurd. Vanaf verslagjaar 2024 zal dit effectief worden. Ook moeten ondernemingen in het kader van de Europese Taxonomy Regulation in 2022 voor het eerst hun ‘alignment’ rapporteren en financiële instellingen hun ‘eligibility’. In dit onderzoek onder AEX-, AMX- en AScX-ondernemingen wordt gekeken naar de effecten van deze ontwikkelingen op de transparantie in de jaarverslaggeving door ondernemingen. Het onderzoek toont aan dat ondernemingen op veel onderdelen transparanter zijn dan het jaar ervoor. Wel kan met name de transparantie over de (mogelijke) financiële impact van klimaat, zowel positief als negatief, verder worden verbeterd.

HTML

XML

PDF

]]>
Research Article Thu, 14 Dec 2023 17:00:00 +0200
De impact van macro-economische veranderingen op de IFRS-jaarrekening https://mab-online.nl/article/112190/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 97(9/10): 241-256

DOI: 10.5117/mab.97.112190

Authors: Arjan Brouwer, Deborah Meijn, Nina van der Reijden

Abstract: In dit artikel doen we verslag van de impact van de macro-economische veranderingen op de jaarrekening van ondernemingen die zijn opgenomen in de Euro Stoxx 50-index. De hoge inflatie en stijgende rentes raken de jaarrekening op meerdere gebieden. Dit is zichtbaar in veel jaarrekeningen. De informatieverschaffing over de impact van de toenemende volatiliteit op risico’s en schattingsonzekerheden blijft echter achter. Slechts in uitzonderlijke gevallen laten ondernemingen in 2022 zien wat de impact is van grotere schommelingen in bijvoorbeeld rentes en wisselkoersen op de resultaten door de sensitiviteitsanalyses aan te passen ten opzichte van 2021. Veelal liggen de gehanteerde percentages voor de sensitiviteitsanalyses (beduidend) lager dan de in 2022 werkelijk waargenomen volatiliteit. Op dit punt kunnen ondernemingen de informatieverschaffing aan gebruikers verbeteren.

HTML

XML

PDF

]]>
Research Article Thu, 14 Dec 2023 17:00:00 +0200
Impact of war in Ukraine on annual reports of European listed companies https://mab-online.nl/article/112912/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 97(9/10): 227-239

DOI: 10.5117/mab.97.112912

Authors: Leo van der Tas, Miquel Boeijink, Kurmanbek Meirkulov

Abstract: This survey provides an overview of the impact of the war in Ukraine on companies, as reported in the 2022 annual reports of 100 large listed European companies. Almost half of the population reported to have withdrawn from or being in the process of withdrawing from the Russian market. Again almost half of the population reported significant losses with a total reported loss of EUR 71.3bn, mainly due to impairments, losses on sale and provisions caused by exiting Russian operations. The indirect effects of the war, such as lost revenues, could not be assessed but are likely higher. Sectors most impacted are automobile, food, beverage and tobacco and energy sectors. However, by using alternative performance measures most of the reported losses were excluded from key performance indicators and when assessing management remuneration. We also found the surveyed companies reporting significant donations and other help to Ukrainian citizens.

HTML

XML

PDF

]]>
Research Article Thu, 14 Dec 2023 17:00:00 +0200
Uitdagingen in de jaarverslaggeving https://mab-online.nl/article/115746/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 97(9/10): 223-225

DOI: 10.5117/mab.97.115746

Authors: Arjan Brouwer

Abstract:  

HTML

XML

PDF

]]>
Introduction to special issue Thu, 14 Dec 2023 17:00:00 +0200
Duurzaamheidsverslaggeving en verschillende perspectieven https://mab-online.nl/article/110166/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 97(7/8): 185-188

DOI: 10.5117/mab.97.110166

Authors: René Orij

Abstract:  

HTML

XML

PDF

]]>
Column Mon, 25 Sep 2023 16:21:39 +0300
Ruim baan voor de registerauditor https://mab-online.nl/article/110151/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 97(7/8): 189-194

DOI: 10.5117/mab.97.110151

Authors: Dick de Waard

Abstract: In een periode met de nodige turbulentie in Accountantsland presenteerde de Europese Commissie in april 2021 de Corporate Sustainability Reporting Directive. Een gebeurtenis vanuit de externe omgeving, die zorgt voor een flinke uitdaging voor de accountantsberoepsgroep en haar beroepsorganisatie. Niet alleen het interne vraagstuk van bemensing en deskundigheid, maar ook een fors structuurvraagstuk dient zich aan. Met alleen pleisters plakken wordt deze uitdaging niet overwonnen. Een toekomstbestendige oplossing moet worden gevonden en dan kan een ferme structuurwijziging soelaas bieden. De accountant wordt een auditor. Eén van meer in een groep. Een nieuwe beroepsgroep: registerauditor. Samen met materiedeskundigen op het gebied van milieu, mens, gedrag en meer.

HTML

XML

PDF

]]>
Essay Mon, 25 Sep 2023 13:41:25 +0300
Bestuurlijke oplossingen voor de beheersing van exportcontrolerisico’s in internationale toeleveringsketens: theoretisch en praktisch geduid https://mab-online.nl/article/105667/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 97(7/8): 195-206

DOI: 10.5117/mab.97.105667

Authors: Gert Demmink, Tom De Schryver

Abstract: Exportcontroleregelgeving laat zich niet meer wegdenken uit de wereld van internationale handel. Het verplicht zakenpartners om na te gaan met wie en hoe men zakendoet. Bij internationale toeleveringsketens zijn de compliance-uitdagingen veel groter dan voor een individuele exporteur, vanwege de steeds uitdijende relaties die in een keten worden aangegaan. Omdat ketenpartners vaak uiteenlopende en tegenstrijdige belangen nastreven, zijn extra prikkels nodig om alle ketenpartijen te overtuigen van het naleven van de regelgeving. Deze prikkels, die theoretisch geduid kunnen worden als “Contract-Boundary Spanning Governance mechanismen’’ (CBSGM) vullen de bestaande regelgeving aan en bieden een houvast om ketenpartijen te prikkelen tot meer compliance-inspanningen. Dit wordt geïllustreerd aan de hand van de complexe toeleveringsketen van de F-35, waar de prikkels de weg voor de Amerikaanse overheid hebben voorbereid om noodzakelijk preventieve en detectieve compliancecontroles uit te voeren.

HTML

XML

PDF

]]>
Research Article Mon, 25 Sep 2023 12:31:24 +0300
Meten met twee maten https://mab-online.nl/article/104483/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 97(7/8): 211-220

DOI: 10.5117/mab.97.104483

Authors: Chantal de Graaf, Dick de Waard

Abstract: Met de komst van de CSRD en de ESRS heeft de vraag naar duurzaamheidsverslaggeving voor met name grote ondernemingen een wettelijke basis gekregen. Daarnaast voert het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat al sinds vele jaren de Transparantiebenchmark uit, waarin grote ondernemingen in Nederland worden beoordeeld op de kwaliteit van hun duurzaamheidsverslaggeving. Gemeenten hoeven niet aan de nieuwe wettelijke transparantieverplichtingen te voldoen en worden tot op heden niet meegenomen in de Transparantiebenchmark. De vraag is daarmee: in hoeverre rapporteren gemeenten in hun jaarverslagen over duurzaamheid – en zo ja, met welke diepgang doen zij dat? Een specifiek hiervoor ontworpen benchmark beantwoordt die vraag. Gemeenten blijken beperkt te rapporteren over duurzaamheid, en de gepresenteerde informatie ziet meer op beleid en plannen dan op concrete uitkomsten daarvan. De eigen voetafdruk wordt minimaal belicht.

HTML

XML

PDF

]]>
Research Article Mon, 25 Sep 2023 11:10:41 +0300
Boekbespreking: Donuteconomie https://mab-online.nl/article/111798/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 97(7/8): 207-209

DOI: 10.5117/mab.97.111798

Authors: Herman van Brenk

Abstract: In dit artikel bespreek ik het boek Donuteconomie (2017) van Kate Raworth, met als ondertitel ‘In zeven stappen naar een economie voor de 21e eeuw’. Raworth is econoom en als Senior Associate verbonden aan Oxford University en als Professor of Practice gelieerd aan de Hogeschool van Amsterdam. In haar werk concentreert ze zich op het economische aspect van maatschappelijke en ecologische uitdagingen in de 21e eeuw. Het boek is een wereldwijde bestseller en heeft veel aandacht gekregen in de media. De inleiding van het boek begint met de prikkelende vraag wie er nu econoom wil worden. De auteur beschrijft een student die de wereld ziet veranderen en economie gaat studeren om een bijdrage te leveren aan deze verandering, om vervolgens gefrustreerd te raken over de achterhaalde theorieën en vooronderstellingen die ze aan de universiteit gedoceerd krijgt. Geldt dit ook voor accountants? Is ons denken in het onderwijs en de praktijk actueel genoeg om jonge mensen te stimuleren een actieve bijdrage te leveren aan de ontwikkeling van het accountantsberoep? En is het huidige model van de accountancy aantrekkelijk genoeg om dit talent te boeien en te binden? Donuteconomie is een inspirerend boek dat ons een ander perspectief op groei laat zien. In deze boekbespreking geef ik eerst een korte impressie van het boek, daarna een reflectie op het boek en tot slot mijn opinie.

HTML

XML

PDF

]]>
Book Review Mon, 25 Sep 2023 09:39:27 +0300
Risicobeheersing bij strategievorming: een exploratief onderzoek https://mab-online.nl/article/99396/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 97(5/6): 175-182

DOI: 10.5117/mab.97.99396

Authors: Jim Emanuels, Gerard Brockhoff

Abstract: Een onvoldoende rationeel strategisch besluitvormingsproces kan leiden tot onlogische strategische keuzes. Risicobeheersings­kaders als het COSO-raamwerk geven geen expliciet inzicht in de risico’s bij strategievorming. Op basis van de literatuur werken wij 2 typen risico’s uit: (1) het gebruiken van beperkte of onjuiste informatie en (2) het onvoldoende zorgvuldig wegen van strategische opties. Deze risico’s valideren wij in een exploratief onderzoek onder bestuurders. Wij concluderen dat de door hen genoemde risico’s gedeeltelijk corresponderen met de risico’s uit de literatuur. De bestuurders zien echter ook risico’s die samenhangen met onvoldoende pragmatisme in strategievorming en signaleren niet expliciet de in de literatuur naar voren gebrachte risico’s van een suboptimale groepsdynamica en dominant strategisch discours.

HTML

XML

PDF

]]>
Research Article Thu, 6 Jul 2023 10:00:00 +0300
Boekbespreking: Het goede leven https://mab-online.nl/article/105565/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 97(5/6): 171-173

DOI: 10.5117/mab.97.105565

Authors: Herman van Brenk

Abstract: In dit artikel bespreek ik het boek Het goede leven (2020, oorspronkelijk verschenen in 1996) van Fernando Savater, met als ondertitel ‘ethiek voor mensen van morgen’. Savater is hoogleraar filosofie aan de Universiteit van Madrid en schrijft over verschillende filosofische en opvoedkundige thema’s. Het boek is een monoloog van de schrijver aan zijn zoon met als doel een discussie op gang te brengen over het goede leven. Het is vooral geschreven voor jongeren om hen te helpen bij de ontwikkeling tot vrijdenkende burgers. Ook accountants kunnen iets leren van dit boek. Welke keuzes maak je tijdens het controleren van de jaarrekening? Hoeveel vrijheid heb je als accountant? Kies je het goede of het slechte? In deze boekbespreking geef ik eerst een korte impressie van het boek, daarna een reflectie op het boek en tot slot mijn opinie.

HTML

XML

PDF

]]>
Book Review Thu, 6 Jul 2023 10:00:00 +0300
Private organisaties met een publieke taak – balanceren tussen verschillende perspectieven op waardecreatie https://mab-online.nl/article/99012/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 97(5/6): 157-170

DOI: 10.5117/mab.97.99012

Authors: Pieter Jansen

Abstract: Private organisaties met een publieke taak verschillen in eigendomsstructuur. Sommige organisaties hebben een partnerstructuur, andere organisaties hebben geen partners. Die verschillen in eigendom kunnen gevolgen hebben voor de prioriteit die professionals toekennen aan bedrijfseconomische prestaties en aan hun maatschappelijke taak. Dit artikel is gebaseerd op diepte-interviews met bestuurders van private organisaties met een publieke taak. Daarbij draait het om de vraag hoe die bestuurders invulling geven aan management control, opdat de organisatie haar publieke taak succesvol vervult, zowel bij organisaties mét als bij organisaties zonder partnerstructuur. Informele en interactive controls, zoals peer review, blijken daarin een cruciale rol te vervullen.

HTML

XML

PDF

]]>
Research Article Thu, 6 Jul 2023 10:00:00 +0300
DARC 2023 at Radboud University: Societal challenges in accounting research and education https://mab-online.nl/article/107215/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 97(5/6): 153-155

DOI: 10.5117/mab.97.107215

Authors: Karen De Meyst, Thomas Niederkofler, Daniel Reimsbach

Abstract: This year, the 7th edition of the Dutch Accounting Research Conference (DARC) was hosted by the Nijmegen School of Management at Radboud University on Thursday, March 23. In total, over 75 accounting researchers from various Dutch universities were welcomed by Frank Hartmann, chair of the accounting group and head of the Business Economics department. During the day, four keynote speakers presented their research and in a panel discussion, the current state of accounting education was debated. In the evening, participants gathered to network over dinner. This article presents a discussion of the theme of the conference, an outline of the research papers and projects presented during the conference, and a summary of the panel discussion on Accounting Education.

HTML

XML

PDF

]]>
Editorial Thu, 6 Jul 2023 10:00:00 +0300
Richting een geautomatiseerde continuïteitsanalyse https://mab-online.nl/article/90332/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 97(5/6): 145-151

DOI: 10.5117/mab.97.90332

Authors: Lotte Verhoeven, Eric Mantelaers, Martijn Zoet

Abstract: Het beoordelen van de continuïteitsanalyse in het controleproces berust op het professionele oordeel van de controlerend accountant. Om het individuele en persoonlijk oordeel (professional judgement) van de accountant te ondersteunen en willekeur zoveel mogelijk te vermijden, zou een directere bron van informatie, in de vorm van een geautomatiseerde continuïteitsanalyse, ondersteuning kunnen bieden. Met behulp van een combinatie van zestien forecasting algoritmes is een methode ontwikkeld om de continuïteitsanalyse te automatiseren. Ten behoeve van het valideren van de forecasting algoritmes zijn 225 administraties verdeeld in een train- en testset. De resultaten tonen een betrouwbaarheidspercentage van 96,49% voor het Extra Trees Regressor model op basis van de conditie ‘lopende verplichtingen’ voor één van de administraties.

HTML

XML

PDF

]]>
Research Article Thu, 6 Jul 2023 10:00:00 +0300
Bankruns tonen zin van fair value-grondslag aan in de balansen van banken https://mab-online.nl/article/107617/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 97(5/6): 141-143

DOI: 10.5117/mab.97.107617

Authors: Ralph ter Hoeven

Abstract: Aan de hand van SVB casus, een pleidooi voor het waarderen tegen fair value.

HTML

XML

PDF

]]>
Column Thu, 6 Jul 2023 10:00:00 +0300
Hoe beïnvloedt assurance over niet-financiële informatie in geïntegreerde verslaggeving de beslissingen van beleggers en opstellers? https://mab-online.nl/article/98588/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 97(3/4): 125-133

DOI: 10.5117/mab.97.98588

Authors: Arjan Brouwer, Kavita Nandram

Abstract: In dit onderzoek gaan wij aan de hand van een experiment en vragenlijst die is uitgezet onder beleggers en opstellers van het geïntegreerde jaarverslag na wat de invloed is van assurance over niet-financiële informatie in het geïntegreerde jaarverslag op de beslissingen van beleggers en opstellers. De resultaten van het onderzoek suggereren dat beleggers geen onderscheid onderkennen tussen de mate van assurance die verstrekt is bij de niet-financiële informatie in het geïntegreerde jaarverslag. Opstellers lijken impressiemanagement toe te passen middels het weglaten van niet-financiële KPI’s met een negatieve performance als er geen assurance verstrekt wordt over het geïntegreerde jaarverslag. Opstellers passen ook impressiemanagement toe door de vorm waarin zij informatie in het geïntegreerde jaarverslag presenteren en assurance heeft daar geen invloed op.

HTML

XML

PDF

]]>
Research Article Mon, 17 Apr 2023 16:29:57 +0300
Dubbele materialiteit: de toekomst van duurzaamheidsverslaggeving volgens ESRS en experts https://mab-online.nl/article/101191/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 97(3/4): 101-113

DOI: 10.5117/mab.97.101191

Authors: Niels van Nieuw Amerongen, Remko Renes, Auke de Bos

Abstract: Dubbele materialiteit is een nieuw concept dat centraal staat in de European Sustainability Reporting Standards (ESRS). De ESRS zijn ontwikkeld door de European Financial Reporting Advisory Group (EFRAG) met het doel de Europese Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) van 2022 te implementeren en uniforme duurzaamheidsverslaggeving te bevorderen. Dubbele materialiteit impliceert dat bedrijven zowel de impact van hun activiteiten op ecologisch, sociaal en governance vlak (“inside out”) als de financiële gevolgen van ESG-factoren voor de organisatie zelf (“outside in”) moeten evalueren ten behoeve van hun externe verslaggeving. In deze bijdrage wordt het concept van dubbele materialiteit geanalyseerd en wordt de visie van Nederlandse experts op de toepassing van deze aanpak in de nabije toekomst besproken.

HTML

XML

PDF

]]>
Research Article Mon, 17 Apr 2023 16:29:27 +0300
Onzekere mate van zekerheid https://mab-online.nl/article/98577/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 97(3/4): 115-124

DOI: 10.5117/mab.97.98577

Authors: Nancy Kamp-Roelands, Dick de Waard

Abstract: Op basis van de CSRD wordt met ingang van verslagjaar 2024 van een afgebakende groep ondernemingen in Europa gevraagd om jaarlijks duurzaamheidsinformatie in hun bestuursverslag op te nemen, die overeenstemt met de ESRS. Bij deze informatie zal een externe onafhankelijke partij assurance moeten afgeven. In de CSRD wordt gevraagd om een assuranceopdracht, gericht op het verkrijgen van een beperkte mate van zekerheid. Deze vraag leidt tot uitdagingen met betrekking tot het object van assurance, de robuustheid van de criteria, de diepgang van de werkzaamheden en het verkrijgen van assurancebewijs. Opnieuw komt het risico van een groeiende verwachtingskloof in beeld. In deze bijdrage wordt een beschouwing gegeven van de belangrijkste uitdagingen en het risico op een verwachtingskloof. Daarvoor grijpen we ook terug op de historie van het assurance framework.

HTML

XML

PDF

]]>
Research Article Mon, 17 Apr 2023 16:29:25 +0300
Verslaggevingsstandaarden en auditkwaliteit: een literatuurstudie https://mab-online.nl/article/95839/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 97(3/4): 77-86

DOI: 10.5117/mab.97.95839

Authors: Niels van der Meer, Dick de Waard

Abstract: Verslaggevingsstandaarden wijzigen en nieuwe verslaggevingsstandaarden, zoals de CSRD, worden ingevoerd. Deze standaarden worden overwegend rules-based of principles-based vormgegeven. De vraag is nu: leiden standaarden met een meer rules-based accent tot een hogere auditkwaliteit of juist standaarden met een meer principles-based accent? In deze bijdrage beschrijven wij de uitkomsten van een literatuurstudie van 20 relevante publicaties op het gebied van rules-based versus principles-based verslaggevingstandaarden en de impact daarvan op de auditkwaliteit bij financiële verslaggeving. Deze literatuurstudie behandelt het perspectief van de individuele accountant, de interactie met de cliënt en de invloed van toezichthouders. Wanneer wordt ingezoomd op sec de accountant, gaat de voorkeur uit naar meer principles-based standaarden. Indien rekening wordt gehouden met de interactie met de cliënt en de actieve rol van toezichthouders, neigt dit meer naar standaarden met een rules-based accent. Nader onderzoek naar deze relaties bij de invoering van duurzaamheidsverslaggeving is gewenst.

HTML

XML

PDF

]]>
Literature Review Mon, 17 Apr 2023 16:29:25 +0300
De aanbodzijde van ESG-assurance https://mab-online.nl/article/99589/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 97(3/4): 65-76

DOI: 10.5117/mab.97.99589

Authors: Philip Wallage, Hans Duits, Ziggy Janssen

Abstract: De keuze die een onderneming maakt voor een aanbieder van ESG-assurance heeft uiteenlopende consequenties. Dit onderzoek schetst de aanbodzijde van ESG‐assurance aan de hand van onderzoeksresultaten van ná 2015 en borduurt voort op het eerder uitgevoerde literatuuronderzoek van Farooq and De Villiers (2017). Ingegaan wordt op de volgende thema’s die de aanbodzijde van ESG-assurance kenmerken: a) kennis en expertise van de aanbieder; b) schaalvoordelen van de aanbieder; c) onafhankelijkheid van de aanbieder; d) perspectief van externe belanghebbenden (‘stakeholders’); e) kwaliteit van ESG-assurance; en f) opzet van het ESG-assuranceproces.

HTML

XML

PDF

]]>
Research Article Mon, 17 Apr 2023 16:29:20 +0300
Wat brengt – en vraagt – ESG-assurance? https://mab-online.nl/article/104530/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 97(3/4): 59-63

DOI: 10.5117/mab.97.104530

Authors: Barbara Majoor, Anna Gold

Abstract: Wij vinden dat de fundamentele rol van de accountant als vertrouwenspersoon van het maatschappelijk verkeer niet is veranderd door de komst van ESG-reporting en ESG assurance. Wel constateren wij dat er aan de fundamenten van de werkzaamheden wordt geschud, waardoor de accountant zich moet heroriënteren op drie belangrijke ankerpunten van zijn assurance-werkzaamheden

HTML

XML

PDF

]]>
Introduction to special issue Mon, 17 Apr 2023 16:29:10 +0300
Op weg naar een praktische invulling van het ‘in control statement’ https://mab-online.nl/article/100656/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 97(3/4): 87-100

DOI: 10.5117/mab.97.100656

Authors: Jos de Groot, Jeroen Bolt, Rob van Hemmen, Martijn de Jong

Abstract: Het ‘in control statement’, een expliciete verantwoording in het bestuursverslag door bestuurders over de adequate opzet en effectieve werking van de risicomanagementsystemen, staat momenteel weer volop in de schijnwerpers van de politiek, wetgevers, bestuurders, commissarissen, aandeelhouders, beleggers en accountants. Een ‘in control statement’ is waardevol voor onder andere de kwaliteit van de financiële verantwoordingsinformatie, het waarborgen van de continuïteit van de onderneming en goed ondernemingsbestuur. Volgens onderzoekers van de Universiteit Leiden kan het ‘in control statement’ een rol spelen in het versterken van de verantwoordingsketen in Nederland (rapport ‘Versterking verantwoordingsketen (2021))’. De Monitoring Commissie Corporate Governance Code vond het onderwerp desondanks te controversieel om in de geactualiseerde Code 2022 een ‘in control statement’ op te nemen (ondanks het verzoek van de minister van Financiën hiertoe), zoals de onderzoekers van de universiteit bedoelden. Dit artikel presenteert een praktisch ontwerp van een in control statement, met de intentie de discussie hierover verder te brengen.

HTML

XML

PDF

]]>
Research Article Mon, 17 Apr 2023 16:29:05 +0300
Interview Kwartiermakers Toekomst Accountancysector: Aandacht voor ESG vergroot aantrekkingskracht accountantsberoep https://mab-online.nl/article/104451/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 97(3/4): 135-138

DOI: 10.5117/mab.97.104451

Authors: Barbara Majoor, Annemarie Oord

Abstract: Wat betekenen alle ontwikkelingen rond ESG voor de benodigde kennis van accountants, hun opleiding en die van studenten accountancy? Verandert het businessmodel voor accountants? Wat is de rol van de keten in de waarborging van de betrouwbaarheid van ESG-informatie? We kijken naar een nieuwe ‘tak van sport’, die geënt is op veel meer onderwerpen dan louter de controle van financiële informatie. Barbara Majoor in gesprek met Chris Fonteijn en Marlies de Vries, Kwartiermakers Toekomst Accountancy­sector, over ESG in de opleiding, uitdagingen voor kantoren en opleidingen, en een schets van de gewenste modernisering van het huidige opleidingsmodel.

HTML

XML

PDF

]]>
Essay Mon, 17 Apr 2023 08:13:02 +0300
How do personality characteristics of students aspiring an audit career align with entrepreneurial aspirations and public service engagement? https://mab-online.nl/article/96824/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 97(1/2): 43-55

DOI: 10.5117/mab.97.96824

Authors: Sytse Duiverman

Abstract: This study focusses on personality characteristics, first, as a driver of a student’s preference for a master in accountancy. Then, I examine whether the personality characteristics of accountancy students match the personality characteristics driving a person’s public service engagement or entrepreneurial aspirations. The paper provides insights about the motivations of accountancy students amongst whom some will be future statutory auditors. A personality driven motivation towards either public service or entrepreneurship might impact behavioural intentions and may have future audit quality implications. I show that especially a lack of the personality characteristic ‘openness to experience’ characterizes students with a preference for accountancy. The results provide evidence that the personality of accountancy students do not match those of students attracted to either public service or entrepreneurial activities.

HTML

XML

PDF

]]>
Research Article Mon, 13 Mar 2023 17:35:46 +0200
Boekbespreking: De meetmaatschappij https://mab-online.nl/article/95796/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 97(1/2): 39-41

DOI: 10.5117/mab.97.95796

Authors: Herman van Brenk

Abstract: In dit artikel bespreek ik het boek De meetmaatschappij (2021) van Berend van der Kolk, met als ondertitel ‘waarom we alles meten en wat dat met ons doet’. Van der Kolk is universitair hoofddocent aan de Vrije Universiteit in Amsterdam binnen de vakgroep Accounting. Het boek stelt kritische vragen bij een belangrijk fundament van het accountantsberoep, namelijk cijfers en het meten van de werkelijkheid. In deze boekbespreking geef ik eerst een korte impressie van het boek, daarna een reflectie op het boek en tot slot mijn opinie over het boek.

HTML

XML

PDF

]]>
Book Review Mon, 13 Mar 2023 17:35:46 +0200
Organizational life cycles and management control systems design https://mab-online.nl/article/97221/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 97(1/2): 29-37

DOI: 10.5117/mab.97.97221

Authors: Martijn van Deun, Michael Corbey

Abstract: This paper explores the literature relating Organizational Life Cycle theory with Management Control Systems design. During the birth stage, much emphasis is put on cultural controls. In the growth stage, cultural controls remain important, but the degree of formalization increases with cybernetic controls and administrative controls. During the maturity stage, the most bureaucratic phase is reached with many planning and administrative controls. The revival stage shows a renewed focus on cultural controls and a reduction of administrative controls. Not many findings are available that discuss the decline stage. It is argued that each stage represents important challenges for the CFO.

HTML

XML

PDF

]]>
Research Article Mon, 13 Mar 2023 17:35:46 +0200
Open-source software als brug tussen de auditor en de statisticus https://mab-online.nl/article/87480/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 97(1/2): 17-28

DOI: 10.5117/mab.97.87480

Authors: Koen Derks, Jacques de Swart, Ruud Wetzels

Abstract: Het op een correcte manier opzetten, uitvoeren en documenteren van een statistische steekproef is geen eenvoudige taak. In dit artikel presenteren we JASP for Audit; open-source en gebruiksvriendelijke software die specifiek is ontwikkeld voor zowel interne als externe auditors om de statistische onderdelen van een controle gemakkelijker te maken. Allereerst wordt een overzicht van de functionaliteit van JASP for Audit gegeven. Vervolgens wordt er ingegaan op vier onderscheidende kenmerken van de software en de voordelen daarvan voor de controlepraktijk. Daarna wordt de software gedemonstreerd middels drie voorbeelden over respectievelijk controls testing, gegevensgerichte controle en fiscale controle. Afsluitend worden er aanbevelingen gegeven voor het gebruik van JASP for Audit in de praktijk.

HTML

XML

PDF

]]>
Research Article Mon, 13 Mar 2023 17:35:46 +0200
A survival analysis of organizational turnover in the auditing profession https://mab-online.nl/article/90216/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 97(1/2): 5-16

DOI: 10.5117/mab.97.90216

Authors: Kris Hardies

Abstract: This study uses survival analysis to examine employee turnover in the auditing profession. Building on the Job Demands-Resources model, I analyze the impact of job characteristics (demands and resources) and personal characteristics on organizational turnover. The study is based on a survey among a sample of 309 employees who either were or had been employed in the Belgian auditing profession. At any particular point in time, excess job demands (e.g., workload) increase and job resources (e.g., organizational support for alternative work arrangements) decrease the risk of organizational turnover. Higher family involvement (personal demands) is also associated with increased turnover risk.

HTML

XML

PDF

]]>
Research Article Mon, 13 Mar 2023 17:35:46 +0200
Waarom de CSRD zoveel meer is dan een ‘disclosure’ standaard https://mab-online.nl/article/102991/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 97(1/2): 1-3

DOI: 10.5117/mab.97.102991

Authors: Ralph ter Hoeven

Abstract: column over context CSRD

HTML

XML

PDF

]]>
Column Mon, 13 Mar 2023 17:35:46 +0200
Revenue recognition disclosure quality in the financial statements of Dutch construction companies https://mab-online.nl/article/95638/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 96(11/12): 443-456

DOI: 10.5117/mab.96.95638

Authors: Roy van Duuren, Ralph ter Hoeven

Abstract: This study focuses on the revenue recognition disclosure quality of Dutch construction companies for a sample of both IFRS and Dutch GAAP applying companies. Attention is paid to the quality of the disclosures of significant judgements and estimates for IFRS issuers before and after the implementation of IFRS 15. Furthermore, a baseline measurement on the revenue recognition disclosures required by Dutch Accounting Standards (‘DAS’) 221 and 270 has been performed on the Dutch GAAP sample. We discuss also the forthcoming changes in these standards which will become effective for financial reporting years starting as per 1 January 2022. This study finds that overall the quality of disclosure of significant judgements and estimates related to the revenue recognition improved after the implementation of IFRS 15. Also, IFRS issuers provide relatively more useful disclosures than DAS issuers.

HTML

XML

PDF

]]>
Research Article Wed, 21 Dec 2022 16:59:00 +0200
The financing structures of social housing corporations: an examination of disclosure quality in the annual reports https://mab-online.nl/article/96127/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 96(11/12): 431-442

DOI: 10.5117/mab.96.96127

Authors: Tristan Brouwer, Ralph ter Hoeven

Abstract: This study examines the financing structures and the accompanying disclosures of social housing corporations. We found that in the period 2018–2021, the loans issued by the social housing corporations increased, while the overall interest costs decreased, leading to a lower cost of funding. In addition, we found that the social housing corporations favour fixed rate loans and the use of floating rate loans decreased. Most of these floating rate loans were hedged with derivatives, but the use of derivatives in general decreased with a significant amount. The disclosures related to the financing structures vary significantly in quality. The disclosures which can be improved relate to embedded derivatives, collateral requirements for derivatives, interest rate risk sensitivity analyses and the assumptions used for the fair value calculation.

HTML

XML

PDF

]]>
Research Article Wed, 21 Dec 2022 16:59:00 +0200
Verslaggeving door Europese Special Purpose Acquisition Companies (SPACs) https://mab-online.nl/article/94780/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 96(11/12): 417-429

DOI: 10.5117/mab.96.94780

Authors: Arjan Brouwer, Steven Hijink, Peter Westerduin

Abstract: In 2021 hebben veel Special Purpose Acquisition Companies (‘SPACs’) een beursnotering verkregen. De verslaggeving van SPACs staat volop in de belangstelling, onder andere bij de IFRS Interpretations Committee (IFRIC). In dit artikel doen wij verslag van ons onderzoek naar de jaarverslaggeving 2021 van SPACs die in 2020 of 2021 een beursnotering in Nederland, het Verenigd Koninkrijk of Frankrijk hebben verkregen. De verantwoording van (oprichters)aandelen, (oprichters)warrants, escrow-rekeningen en underwriting fees blijkt diffuus. Ook verschilt in sterke mate de transparantie omtrent oordeelsvorming en risico’s. De verschillen in de verslaggeving worden enerzijds verklaard door verschillen in het toepasselijke vennootschapsrecht en de daarmee samenhangende aandeelhoudersrechten en de rapportagevereisten tussen landen en anderzijds door verschillen in oordeelsvorming bij vergelijkbare omstandigheden en vereisten. Dat de verslaggeving van SPACs bij standard setters in de belangstelling staat, is dus niet onterecht.

HTML

XML

PDF

]]>
Research Article Wed, 21 Dec 2022 16:59:00 +0200
De publicatiejaarrekening van kleine en microrechtspersonen https://mab-online.nl/article/94548/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 96(11/12): 405-416

DOI: 10.5117/mab.96.94548

Authors: Kees Camfferman, Hanne Veldman

Abstract: In dit artikel doen wij verslag van een onderzoek naar de verslaggeving van kleine en microrechtspersonen, waarvoor vereenvoudigde verslaggevingsvoorschriften van toepassing zijn. Wij concluderen dat de voorschriften in het algemeen redelijk worden nageleefd. Mogelijkheden voor verbetering zien wij vooral in toelichting die meer is afgestemd op de omstandigheden van de onderneming. Een kleine minderheid van met name kleine rechtspersonen schiet tekort; bij deze categorie rechtspersonen ontbreekt de toelichting grotendeels of geheel.

HTML

XML

PDF

]]>
Research Article Wed, 21 Dec 2022 16:59:00 +0200
Effects of climate change on financial statements of entities listed in the Netherlands https://mab-online.nl/article/94820/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 96(11/12): 391-404

DOI: 10.5117/mab.96.94820

Authors: Leo van der Tas, Yukti Aggarwal, Danijela Maksimovic

Abstract: A survey of 88 companies listed on the Amsterdam Stock Exchange shows that the number of financial statements referencing climate change has increased significantly (from 9% in 2020 to 39% in 2021) and that the reported financial impact of climate change was not material. However, significant improvements in the disclosures can be achieved by disclosing assumptions used, sensitivity analyses made and comparisons against benchmarks such as Paris-aligned climate change scenarios. We also found a very significant increase in the references to climate change in the auditor reports (from 2% in 2020 to 70% in 2021). We conclude that the increase in references to climate change has most likely been caused by increased pressure from institutional investors, environmental lobby organisations and regulators upon preparers and auditors for more transparency.

HTML

XML

PDF

]]>
Research Article Wed, 21 Dec 2022 16:59:00 +0200
Klimaatgerelateerde informatie in het bestuursverslag https://mab-online.nl/article/94532/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 96(11/12): 377-390

DOI: 10.5117/mab.96.94532

Authors: Nancy Kamp-Roelands, Marcus Looijenga

Abstract: Klimaatverandering heeft een steeds grotere maatschappelijke impact. Ook de financiële gevolgen worden steeds meer zichtbaar. Daarom krijgt klimaatverandering binnen de verschillende Europese regelgeving prioriteit. In dit onderzoek onder AEX-, AMX- en AScX-ondernemingen wordt gekeken of ondernemingen transparanter zijn over klimaat in het bestuursverslag nu de Europese Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) en de Europese Taxonomy Regulation for Sustainable Activities (Taxonomy Regulation) van toepassing worden. Het artikel bespreekt ook diverse verbeteringen in transparantie over klimaatverandering ten opzichte van 2018 (Kamp-Roelands et al. 2019). Het onderzoek toont aan dat ondernemingen meer informatie opnemen, maar dat er nog steeds veel verbeteringen mogelijk zijn om de beschikbaarheid, relevantie en vergelijkbaarheid – en daarmee de bruikbaarheid – van de informatie te verbeteren.

HTML

XML

PDF

]]>
Research Article Wed, 21 Dec 2022 16:59:00 +0200
Veel soorten rapporten met niet-financiële informatie – door de bomen het bos weer zien? https://mab-online.nl/article/94273/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 96(11/12): 367-376

DOI: 10.5117/mab.96.94273

Authors: René Orij, Ries Breijer, Michael Erkens

Abstract: In dit artikel wordt uiteengezet welke rapporten met niet-financiële informatie Nederlandse beursgenoteerde ondernemingen publiceren, en hoe dat te koppelen is aan de beoogde doelgroep van die rapporten. De meeste ondernemingen blijken naast het traditionele jaarrapport niet-financiële themarapporten te publiceren. Andere ondernemingen publiceren geïntegreerde rapporten of ze publiceren de voornoemde rapporten naast elkaar (Breijer and Orij 2022). Dit onderzoek gaat over de rapportages van de 75 hoofdfondsen van de AEX, AMX en AScX. Voor een deel van deze ondernemingen is verslaggeving over niet-financiële informatie verplicht (AE 2018; EU 2014). Uit het onderzoek blijkt dat ondernemingen alleen heldere keuzes maken over het verstrekken van niet-financiële informatie aan specifieke belanghebbenden bij de aparte niet-financiële themarapporten. Aanvullend is gekeken naar verschillen in leesbaarheid: gemiddeld genomen zijn rapporten die niet-financiële informatie bevatten beter leesbaar dan zuiver financiële rapporten.

HTML

XML

PDF

]]>
Research Article Wed, 21 Dec 2022 16:59:00 +0200
Kleine stapjes voorbij compliance en boilerplate https://mab-online.nl/article/96861/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 96(11/12): 365-366

DOI: 10.5117/mab.96.96861

Authors: Arjan Brouwer

Abstract: -

HTML

XML

PDF

]]>
Introduction to special issue Wed, 21 Dec 2022 16:59:00 +0200
To imitate or not to imitate? A note on control misalignment in supply chains https://mab-online.nl/article/82731/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 96(9/10): 355-361

DOI: 10.5117/mab.96.82731

Authors: Evelien Reusen

Abstract: For supply chain partners to realize existing potentials, effective controls are necessary to serve as the underlying basis of relationship management. The design and use of controls are ideally based on the principle of matching, in line with the transaction context. Yet, misaligned control structures commonly exist in practice – and this is often associated with negative performance implications. Based on prior research findings, this article points to imitating behavior as a potential source of control misalignment in supply chains. To imitate appropriately and, hence, avoid situations of misalignment, firms should consider tailoring and adapting the control structure to meet specific relationship needs.

HTML

XML

PDF

]]>
Research Article Mon, 24 Oct 2022 14:01:58 +0300
Prestatiemanagement bij Waardegedreven zorg: hoe verder? https://mab-online.nl/article/87259/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 96(9/10): 347-354

DOI: 10.5117/mab.96.87259

Authors: Hilco van Elten, Ivo De Loo, Frans Schaepkens

Abstract: Waardegedreven zorg (WGZ) wordt gezien als een potentieel belangrijke strategie voor zorgorganisaties om kwalitatief hoogwaardige zorg te bieden tegen relatief beperkte kosten. WGZ is meer concreet gericht op het maximaliseren van de (klinische en overige patiënt)uitkomsten per bestede euro. Wij bestuderen op basis van een verkenning van de Nederlandstalige en internationale literatuur in hoeverre deze strategie momenteel is ingebed in de prestatiemanagementsystemen van zorgorganisaties. Tevens reflecteren wij op de link tussen WGZ-strategieën en prestatiemanagement(systemen), die zeer beperkte aandacht krijgt in de wetenschappelijke literatuur. Wij identificeren daarnaast diverse aspecten van prestatiemanagement waarvan wij denken dat die node moeten worden behandeld in de WGZ-literatuur.

HTML

XML

PDF

]]>
Research Article Mon, 24 Oct 2022 14:01:58 +0300
Management control en de motivatie van medewerkers: effecten van sociale aansturing in de publieke sector https://mab-online.nl/article/85348/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 96(9/10): 337-346

DOI: 10.5117/mab.96.85348

Authors: Roland Speklé, Paula van Veen-Dirks, Frank Verbeeten

Abstract: Motivatie van medewerkers is ook in de publieke sector van belang om de taken op een goede manier te vervullen. Een vraag die hierbij gesteld kan worden is of de motivatie van medewerkers kan worden beïnvloed door gebruik te maken van sociale aansturingsinstrumenten. Dit artikel richt zich op het beantwoorden van deze vraag en maakt daarvoor gebruik van een survey-onderzoek dat is uitgevoerd bij 162 managers in publiekesectororganisaties. De resultaten laten zien dat zowel personeelsaansturing als cultuuraansturing (de twee vormen van sociale aansturing waar we ons in dit onderzoek op richten) een positief en significant indirect effect hebben op medewerkersmotivatie via betrokkenheid; ofwel, de positieve effecten van sociale aansturing op medewerkersmotivatie worden volledig gemedieerd door betrokkenheid.

HTML

XML

PDF

]]>
Research Article Mon, 24 Oct 2022 14:01:58 +0300
Rekenschap op zijn kop: prestatiemanagement als performatieve en ethische praktijk https://mab-online.nl/article/86276/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 96(9/10): 329-336

DOI: 10.5117/mab.96.86276

Authors: Ed Vosselman

Abstract: Dit artikel1 laat zien dat er naast functionaliteit ook performativiteit van prestatiemanagement is. Performativiteit is de kracht van theorieën, theoretische raamwerken (zoals die voor prestatiemanagement) en ook van cijfers om in een relationeel verband te participeren in de totstandkoming van een organisatiewerkelijkheid. Terwijl functionaliteit gepaard gaat met ordelijkheid en doelgerichtheid, gaat performativiteit gepaard met dynamiek, met ongerichtheid en onvoorspelbaarheid. In een relationeel verband wordt prestatiemanagement gezien als een praktijk die wordt gedragen door mensen en dingen, die tegelijkertijd door die praktijk worden ge(her)positioneerd. Omdat de praktijk van prestatiemanagement zowel insluit als uitsluit, is zij inherent ethisch.

HTML

XML

PDF

]]>
Essay Mon, 24 Oct 2022 14:01:58 +0300
De impact van het Threat-rigidity effect op de ervaren rolambiguïteit van businessunitmanagers in de COVID-19-crisis https://mab-online.nl/article/86337/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 96(9/10): 315-328

DOI: 10.5117/mab.96.86337

Authors: Kristan Post, Åge van Roon, Ivo De Loo

Abstract: Dit artikel, dat gebaseerd is op een analyse van een zeventigtal vragenlijsten uitgezet onder businessunitmanagers gedurende de eerste zogenoemde ‘intelligente’ corona-lockdown in Nederland, zoomt in op het zogenoemde ‘Threat-rigidity effect’. Bij dit effect staat het idee centraal dat in tijden van crisis organisaties de spreekwoordelijke teugels aanhalen, minder vrijheden geven aan hun managers en meer gecentraliseerd beslissingen gaan nemen. Dit effect treedt ook op in Nederland. Daar waar acuut genomen controlmaatregelen echter vaak leiden tot meer stress bij betrokkenen, leiden zij blijkens dit onderzoek daarnaast tot meer rolduidelijkheid, en daarmee tot minder stress. Dit artikel reflecteert op dit fenomeen.

HTML

XML

PDF

]]>
Research Article Mon, 24 Oct 2022 14:01:58 +0300
High Reliability Organizing en Management Control Systems Design – Wat als het foutloos móet? https://mab-online.nl/article/84597/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 96(9/10): 299-313

DOI: 10.5117/mab.96.84597

Authors: Jeffrey Crama, Michael Corbey

Abstract: Dit artikel onderzoekt via literatuurstudie de principes van High Reliability Organizing (HRO, Hoog Betrouwbaar Organiseren), de kenmerken van High Reliability Organizations (HRO’s) en hun relatie tot het ontwerp van een Management Control Systeem (MCS). Het blijkt dat cultural controls een dominante rol dienen te vervullen in een HRO. Bij de planning controls valt op dat de HRO-literatuur een afkeer heeft van korte termijnplanning. Cybernetic controls worden van minder belang geacht. Beloningen kunnen een positief effect hebben op de veiligheidscultuur, maar er wordt ook gewaarschuwd voor negatieve effecten. Bij de hantering van administrative controls is er een spanningsveld tussen decentralisatie en centralisatie. Een soortgelijk dilemma is zichtbaar als het gaat om procedures. Men kan niet zonder, maar een overmaat aan procedures is ongewenst omdat het leidt tot onoplettendheid. Dit is vervolgens onderzocht in een casestudy van een Nederlandse HRO. De resultaten ervan bevestigen in grote lijnen de bovenstaande bevindingen.

HTML

XML

PDF

]]>
Research Article Mon, 24 Oct 2022 14:01:58 +0300
De digitale transformatie van finance & control: een analyse van de gevolgen voor controllers https://mab-online.nl/article/86391/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 96(9/10): 285-297

DOI: 10.5117/mab.96.86391

Authors: Alexander van Slooten, Paula van Veen-Dirks, Sebastian Firk

Abstract: Dit artikel geeft een inleidend overzicht van de ontwikkelingen omtrent de digitale transformatie van finance & control. Daarnaast biedt het een weergave van een exploratief onderzoek naar deze transformatie en de gevolgen voor controllers. Uit het vragenlijst­onderzoek blijkt dat cloudtechnologieën en datavisualisatie een belangrijke rol spelen in de huidige werkzaamheden van controllers. Bovendien verwachten controllers dat artificial intelligence, predictive analytics en automatisering in de komende 5 jaar eveneens een essentieel onderdeel van de controllingpraktijk zullen worden. Digitalisering verandert de werkzaamheden van controllers, hetgeen kan leiden tot digitale bezorgdheid. Een digitaletransformatiestrategie helpt om deze bezorgdheid te verminderen.

HTML

XML

PDF

]]>
Research Article Mon, 24 Oct 2022 14:01:58 +0300
Control in context – veerkracht in turbulente tijden https://mab-online.nl/article/94826/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 96(9/10): 281-283

DOI: 10.5117/mab.96.94826

Authors: Marcel van Rinsum, Paula van Veen-Dirks

Abstract: -

HTML

XML

PDF

]]>
Introduction to special issue Mon, 24 Oct 2022 14:01:58 +0300
Samenwerking met kunstenaars creëert innovatiekracht en meer verbinding https://mab-online.nl/article/91086/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 96(7/8): 187-194

DOI: 10.5117/mab.96.91086

Authors: Sandra Boer

Abstract: De huidige tijd kenmerkt zich door een hoge mate van onvoorspelbaarheid en onzekerheid. De term die daarbij past, is VUCA: volatile, uncertain, complex and ambigue. Het effect daarvan is dat de gebruikelijke oplossingen voor vraagstukken vaak niet meer adequaat werken. Voor het reilen en zeilen van organisaties brengt dit de nodige risico’s met zich mee en innoveren is noodzakelijk. Menselijk gedrag blijkt echter veel minder rationeel en logisch en veel onvoorspelbaarder dan lang werd aangenomen. Willen organisaties innovatieve oplossingen vinden voor hun processen waarin de menselijke factor centraal staat? Dan is het extra van belang dat ze leren omgaan met onduidelijkheid, onzekerheid en onvoorspelbaarheid. Samenwerking met kunstenaars kan organisaties helpen om hun medewerkers hierin mee te nemen en fris en onbevangen naar bestaande situaties te kijken. Daarbij krijgen ook de tot dan toe ongehoorde stemmen een podium.

HTML

XML

PDF

]]>
Essay Fri, 16 Sep 2022 18:00:02 +0300
Theorizing Participatory Control Systems: an organizational control concept for enabling and guiding adaptivity in complex situations https://mab-online.nl/article/90745/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 96(7/8): 267-277

DOI: 10.5117/mab.96.90745

Authors: Wouter Kolk, Leen Paape, Igor Nikolic, Ron de Korte

Abstract: This paper presents a theoretical framework for a new concept of organizational control, that stimulates organizational change and adaptation. It introduces Participatory Control Systems (PCS) as a distinct type of control based on the complex adaptive system literature. These control systems are fundamentally different from the traditional notion of (management) control. Building on the notion of complex systems and the concept of social learning, PCS increase organizational adaptivity by enabling and facilitating social learning processes that may emerge to transformational change over time. To illustrate the PCS concept in practice, three examples are given in this paper. Moreover, some key implications for internal auditors and suggestions for future research are provided.

HTML

XML

PDF

]]>
Research Article Fri, 16 Sep 2022 14:58:06 +0300
Frauditing & profiling: de mens maakt het verschil https://mab-online.nl/article/89950/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 96(7/8): 231-242

DOI: 10.5117/mab.96.89950

Authors: Nicole den Hartigh

Abstract: Fraude blijft organisaties wereldwijd treffen, ondanks de vele inspanningen om dit te voorkomen en te bestrijden. Daarbij leiden de rollen van de internal auditor en de externe accountant bij fraude al jaren tot een verwachtingskloof. Wat kan en mag het maatschappelijk verkeer redelijkerwijs van u verwachten? Om die kloof te helpen overbruggen, is het in ieder geval van belang dat u weet wat uw rol is, waar kwetsbaarheden zitten, maar ook sleutels tot succes. Omdat het altijd mensen zijn die stoute of strafbare dingen doen, en het ook mensen zijn die dergelijke kwesties onderzoeken, is beïnvloeding van menselijk gedrag sinds 2014 onderdeel van de Frauditing-aanpak en het onderliggende beheersingsmodel. Het juist kunnen interpreteren van lichaamstaal en daarop tijdig anticiperen (profiling), is een recente ontwikkeling te noemen die een meer precieze invulling geeft aan die specifieke beheersingsfase. Het voorspellende karakter van profiling geeft voorsprong bij dit actuele beheersingsvraagstuk. In dit artikel komen verschillende profiling-disciplines aan de orde.

HTML

XML

PDF

]]>
Literature Review Fri, 16 Sep 2022 13:52:30 +0300
Auditing: inspiratie voor innovatie vanuit de sociale wetenschappen https://mab-online.nl/article/91037/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 96(7/8): 177-185

DOI: 10.5117/mab.96.91037

Authors: Mark van Twist, Ron de Korte

Abstract: Vooral mensen van buiten het vakgebied associëren auditing doorgaans met een specifieke verschijningsvorm van toetsend onderzoek, of dat nu terecht is of niet. Kenmerkend voor dat type onderzoek is dat een praktijksituatie wordt geconfronteerd met een norm, om zo tot een oordeel te kunnen komen. Zo’n nogal beperkte en begrensde interpretatie van de auditprofessie doet natuurlijk geen recht aan de beroepspraktijk, waarin gelukkig vaak ook (en steeds meer) ruimte is voor heel andere typen onderzoek. Tegelijkertijd vormt dit beeld wel een mooi referentiepunt voor vragen, aan de hand waarvan een grensverkenning is uit te voeren in het domein van de sociale wetenschappen om (de beeldvorming rond) het vakgebied te verrijken.

HTML

XML

PDF

]]>
Essay Fri, 16 Sep 2022 13:25:04 +0300
Transforming Internal Audit: how to become a Sustainability Business Partner https://mab-online.nl/article/91087/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 96(7/8): 243-252

DOI: 10.5117/mab.96.91087

Authors: Vanessa Otto-Mentz, Rob de Leeuw, Muriël Debrichy-Hesselberg, Natalie Haal, Shirley Tewary

Abstract: The Internal Audit (IA) profession has always adapted to the needs of organisations, stakeholders, regulators and wider society. The current environmental, social and corporate governance (ESG) agenda provides the need and pivotal moment for IA to adapt, broaden and grow the function, and subsequently support the organisation. The immediate task for IA will be to help organisations and their management live up to their sustainability promise within an overall ESG context, whilst avoiding exaggeration of achievements within their stories told. To ascertain this position as an IA function, investment in knowledge and experience is required, alongside intrinsic motivation of IAs to contribute to a more sustainable organisation and society. To continuously meet the organisation’s future needs, IA should start their sustainability journey by incorporating sustainability in their daily practice. In this article three integrated pillars and practical advice are shared that can help IA functions in fulfilling their sustainability position.

HTML

XML

PDF

]]>
Research Article Fri, 16 Sep 2022 13:10:56 +0300
Conflictmanagement: de kunst van het niet handelen https://mab-online.nl/article/87004/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 96(7/8): 195-200

DOI: 10.5117/mab.96.87004

Authors: Michael Tophoff

Abstract: Evolutionair bepaalde neurofysiologische programma’s, actief vanuit hersengebieden als de amygdala en hippocampus, leiden tot inadequate reacties bij conflictmanagement. In dit artikel wordt een strategie voor effectief conflictmanagement aangereikt. Hoge niveaus van emotionele ‘arousal’ dienen allereerst te worden afgebouwd, ten gunste van een helder en kalm bewustzijn. In tegenstelling tot een mindset zoals die gefundeerd is in Abrahamitische religies en Westerse filosofieën, wordt een klassiek daoïstisch, non-binair, dynamisch en geünificeerd wereldbeeld voorgesteld. Hieruit wordt de strategie van wuwei, de kunst van het niet-handelen, afgeleid. Het leggen van een verbinding, als essentiële schakel bij conflictmanagement, is exemplarisch voor erkenning, appreciatie en respect. Focus bij conflictoplossing is niet het probleem, maar de achterliggende behoefte.

HTML

XML

PDF

]]>
Essay Fri, 16 Sep 2022 12:15:15 +0300
A reference model for auditing organisational resilience https://mab-online.nl/article/89573/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 96(7/8): 201-211

DOI: 10.5117/mab.96.89573

Authors: Isabel van Maaren

Abstract: There is a growing interest in the organisational resilience. The internal audit function can contribute to growing and maintaining organisational resilience by including the topic in the internal audit plan. Auditing it requires a reference model. The study described used a mixed methods approach to develop a reference model for auditing organisational resilience. Six relevant hard and soft (behavioural) elements of resilience are determined: people, culture, strategy, processes, governance and regulation. The internal audit function can use the tool to assess attention areas to include in the audit scope and formulate a specific reference framework for the organisation.

HTML

XML

PDF

]]>
Research Article Fri, 16 Sep 2022 11:36:00 +0300
Cybersecurity en menselijk gedrag: de meerwaarde van games voor een sterkere securitycultuur https://mab-online.nl/article/90957/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 96(7/8): 221-230

DOI: 10.5117/mab.96.90957

Authors: Suzanne Janse, Annebeth Erdbrink

Abstract: Cybersecurity is een steeds belangrijker wordend en hard groeiend vakgebied. Naast technologische vernieuwingen blijft daarbij ook het menselijke aspect belangrijk. Daar waar security experts zich voorheen richtten op bewustwordingscampagnes, krijgt het effect van deze campagnes – de daadwerkelijke gedragsverandering en de impact op de organisatiecultuur – steeds meer aandacht. In dit artikel wordt ingegaan op de wijze waarop de impact van gedragsinterventies mogelijk kan worden versterkt vanuit de gedragspsychologie en de gamewetenschap. De in dit artikel beschreven casestudy laat zien dat games potentie hebben, met name als onderdeel van een groter, breder programma van interventies. Concreet maken welk gedrag wenselijk is, het vooraf en doorlopend meten, analyseren en het aanpassen van het interventieprogramma zijn daarbij belangrijke randvoorwaarden.

HTML

XML

PDF

]]>
Research Article Fri, 16 Sep 2022 10:06:32 +0300
Integratie van de non-verbale component in de auditaanpak; nieuwe dimensie bij cultuur- en gedragsonderzoek https://mab-online.nl/article/89819/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 96(7/8): 213-219

DOI: 10.5117/mab.96.89819

Authors: An Gaiser, Erik Van Bekkum

Abstract: Cultuur en gedrag integreren in de audit is niet nieuw. De toenemende behoefte om meer in de huid van medewerkers te kruipen wordt versterkt door hybride werken, incidenten op het gebied van grensoverschrijdend gedrag en aandacht voor gelijkheid. Weten wat er speelt onder medewerkers lijkt relevanter en uitdagender dan ooit. Internal audit kan, als relatieve buitenstaander, bestuurders informeren over de mate waarin houding en gedrag overeenkomen met gewenste waarden. Dit vraagt om inzicht in gedrag en in de wijze waarop dit wordt beïnvloed. Analyse van de non‑verbale component is in dit verband belangrijk, aangezien de traditionele kennis en vaardigheden voor de auditfunctie dan tekortschieten. De auditor zal meer kennis moeten opdoen en zich vaardigheden eigen moeten maken om non‑verbale signalen te kunnen lezen, te interpreteren en hierop te kunnen reageren. Het registreren, analyseren en interpreteren van onbewuste spierbewegingen in het gezicht is uitdagend, maar levert waardevolle nieuwe inzichten op. Met dit artikel wordt beoogd te schetsen hoe de internal auditor tijdens interviews meer systematisch aandacht zou kunnen besteden aan non-verbaal gedrag.

HTML

XML

PDF

]]>
Research Article Fri, 16 Sep 2022 09:59:44 +0300
Crisis? What crisis? https://mab-online.nl/article/94755/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 96(7/8): 175-176

DOI: 10.5117/mab.96.94755

Authors: Edo Roos Lindgreen

Abstract: -

HTML

XML

PDF

]]>
Introduction to special issue Fri, 16 Sep 2022 09:57:44 +0300
Time to audit your AI algorithms https://mab-online.nl/article/90108/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 96(7/8): 253-265

DOI: 10.5117/mab.96.90108

Authors: Iuliana Sandu, Menno Wiersma, Daphne Manichand

Abstract: Undoubtedly, the use of algorithms, and Artificial Intelligence (AI) algorithms in particular, has numerous benefits. Fields such as finance, healthcare, automotive, education, and recruitment, to name a few, have demonstrated successful application of AI algorithms. Conversely, cases of bad algorithms abound and lead to lost revenue, discrimination, disinformation, or even bodily harm. Currently, we have surpassed the stage of just observing bad algorithms. New European regulations governing AI force organizations to manage the risks introduced by algorithms and convince the public about the proper functioning of algorithms. In this context, can algorithms be rigorously audited to build public trust and if yes, how? This article aims to answer these questions by building on an auditing framework for model risk management that controls for the novelty introduced by AI algorithms while connecting AI algorithm audit with internal audit terminology.

HTML

XML

PDF

]]>
Research Article Fri, 16 Sep 2022 09:33:56 +0300
Key Risk Indicators reloaded https://mab-online.nl/article/80730/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 96(5/6): 165-171

DOI: 10.5117/mab.96.80730

Authors: Gerrit Jan van den Brink, Marc Leipoldt

Abstract: Although Key Risk Indicators have been a staple for Operational Risk Management reports in financial institutions for years now, they are rarely drivers for action and their relevance is waning. The authors argue that, for Key Risk Indicators to become more relevant, they should be recast as predominantly business (first line of defence) driven and made practical rather than theoretical. After describing the current state of Key Risk Indicators and the future for such indicators in case no action is taken, an ideal situation is outlined and five recommendations are presented that serve as practical steps towards that ideal state.

HTML

XML

PDF

]]>
Essay Thu, 28 Jul 2022 16:24:31 +0300
Overregulering in verslaggevingsregels voor gemeenten en provincies https://mab-online.nl/article/84668/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 96(5/6): 153-163

DOI: 10.5117/mab.96.84668

Authors: Rick Anderson

Abstract: Deze bijdrage geeft verslag van een onderzoek naar overregulering binnen de verslagleggingsregels voor decentrale overheden. Voor het onderzoek is één object uit deze regels geselecteerd: de rentebepalingen. Het onderzoek heeft zich gericht op de perceptie van deze bepalingen bij gemeentelijke treasurers en raadsleden. Aan de hand van de respons van 68 treasurers en 213 raadsleden kan worden geconstateerd dat deze rentebepalingen als geheel als vorm van overregulering worden aangemerkt door de respondenten. Als een onderscheid wordt gemaakt tussen de rentebepalingen uit het Besluit Begroting en Verantwoording en de notitie Rente, blijkt echter, dat alleen de rentebepalingen uit de notitie Rente als vorm van overregulering worden aangemerkt. De aannames dat de bepalingen moeten leiden tot onderlinge vergelijkbaarheid en dat behoefte bestaat aan onderlinge vergelijkbaarheid, blijken minder valide. Dit kan een verklaring vormen voor de gepercipieerde overregulering.

HTML

XML

PDF

]]>
Research Article Thu, 28 Jul 2022 16:24:31 +0300
Let op: deze controleverklaring valt buiten AFM-toezicht https://mab-online.nl/article/78424/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 96(5/6): 145-151

DOI: 10.5117/mab.96.78424

Authors: Tjibbe Bosman, Merel van der Kuip, Wim Janssen

Abstract: Volgens de AFM-Monitor werden er in 2019 circa 19.333 wettelijke controleverklaringen in Nederland afgegeven, maar welke organisaties deze controleverklaringen voor welke verantwoordingen ontvangen en of deze gegevens publiekelijk beschikbaar zijn, is tot nu toe niet structureel in kaart gebracht. Tegelijkertijd is er steeds meer behoefte aan informatie over de kwaliteit van accountantscontrole voor de markt als geheel. Voor jaarrekeninggebruikers, beleidsmakers en andere belanghebbenden is het niet altijd duidelijk welke accountantscontroles onder de Wet toezicht accountantsorganisaties (Wta) en daarmee onder het AFM-toezicht vallen. In dit beschrijvende artikel schatten wij de aantallen Wta-controles en of deze publiekelijk beschikbaar zijn. Van de wettelijke controles zijn 18.311 verklaringen (95%) publiekelijk beschikbaar via verschillende bronnen, zoals de Kamer van Koophandel.

HTML

XML

PDF

]]>
Research Article Thu, 28 Jul 2022 16:24:31 +0300
Control in holacratische organisaties: een verkennend onderzoek naar de controlmechanismen achter zelfsturing https://mab-online.nl/article/76851/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 96(5/6): 133-143

DOI: 10.5117/mab.96.76851

Authors: Reinald Minnaar, Svenja van Vondelen

Abstract: Holacratische organisaties zijn zelfsturende organisaties met een nieuwe organisatiestructuur. Binnen deze organisaties geldt een volledig gestandaardiseerde set van regels en procedures, die sterk afwijkt van de wijze waarop er gewerkt wordt in hiërarchische organisaties. Dit verkennende onderzoek naar control in holacratische organisaties biedt een theoretisch raamwerk dat inzicht verschaft in drie controlmechanismen van dit type organisaties: radicale decentralisatie, dynamische sturing en volledige transparantie. Daarnaast blijkt uit de casestudie dat cultuur ook een controlmechanisme is en dat toepassing van Holacracy niet eenvoudig is. Een belangrijk aspect bij de toepassing van de controlmechanismen in holacratische organisaties is het eigenaarschap van control. In holacratische organisaties kunnen controlmechanismen vanuit elke rol worden ingezet en in stand gehouden (decentraal), en niet slechts door enkele managers, zoals in conventionele, hiërarchische organisaties (centraal).

HTML

XML

PDF

]]>
Research Article Thu, 28 Jul 2022 16:24:31 +0300
Begrip van de accountantscontrole bij stakeholders, volgens de accountant https://mab-online.nl/article/81490/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 96(5/6): 123-132

DOI: 10.5117/mab.96.81490

Authors: Auke De Bos, Luc Quadackers

Abstract: Dit artikel beschrijft een onderzoek naar het door de accountant gepercipieerde begrip van de accountantscontrole bij acht verschillende stakeholdergroepen: bestuurders, commissarissen, aandeelhouders, externe toezichthouders, politici, journalisten, de ‘verstandige leek’ en de ‘gemiddelde’ Nederlander. Onderzoek naar begrip van de accountantscontrole heeft al vaker plaatsgevonden, maar in dit onderzoek is gekozen voor een nieuwe invalshoek, namelijk: hoe percipieert de accountant het begrip van accountantscontrole bij verschillende stakeholders? Dat is belangrijk, want de perceptie van de accountant stuurt zijn gedrag en beslissingen. De perceptie heeft dus invloed op het bepalen van de responsstrategie voor het dichten van de verwachting-prestatiekloof en vormt belangrijke input voor de stakeholderdialoog. Op alle onderzochte gebieden is het gepercipieerde begrip het grootst bij de stakeholders die nauw betrokken zijn bij de externe accountant. Politici en journalisten scoren volgens accountants laag op begrip, terwijl zij volgens accountants wel de grootste invloed hebben op de publieke opinie.

HTML

XML

PDF

]]>
Research Article Thu, 28 Jul 2022 16:24:31 +0300
Winstbelasting en ondernemingsfinanciering: een heroriëntatie https://mab-online.nl/article/86069/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 96(5/6): 111-121

DOI: 10.5117/mab.96.86069

Authors: Piet Duffhues, Jeroen van Strien

Abstract: Er is weinig nagedacht en gepubliceerd over de onderlinge verhouding van het fiscale en het financieel-economische winstbegrip van ondernemingen. Toch is er alle aanleiding om te onderzoeken of deze begrippen met elkaar sporen. Een belangrijke reden is dat het arsenaal van financieringsvormen en technieken in de laatste halve eeuw drastisch is uitgebouwd in de jacht op een zo laag mogelijke gemiddelde vermogenskostenvoet (WACC), die na belasting wordt gedefinieerd. In dit artikel wordt aandacht besteed aan het gegeven dat sommige financieringsvormen wel en andere niet of slechts ten dele tot fiscaal aftrekbare lasten leiden en daarmee tot fiscale discriminatie. Dit leidt veelvuldig tot fiscaal uitwijkgedrag door ondernemingen, waardoor het risico ontstaat dat ondernemingen zich niet optimaal financieren, bezien vanuit bedrijfseconomische en algemeen-economische inzichten. Recente aanvechtbare gedachtevorming in kringen van de overheid onderstreept het belang van het onderwerp.

HTML

XML

PDF

]]>
Essay Thu, 28 Jul 2022 16:24:31 +0300
Dringend Nederlands accountancysectoronderzoek: een lijst met suggesties als geschenk https://mab-online.nl/article/86925/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 96(5/6): 107-109

DOI: 10.5117/mab.96.86925

Authors: Willem Buijink

Abstract: nvt

HTML

XML

PDF

]]>
Column Thu, 28 Jul 2022 16:24:31 +0300
Naschrift op reactie Paul Stoele https://mab-online.nl/article/86451/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 96(3/4): 103-104

DOI: 10.5117/mab.96.86451

Authors: Herman van Brenk, Edgar Karssing, Ivo De Loo, Barbara Majoor

Abstract: Wij bedanken de heer P.T. Stoele voor zijn lezersreactie, waarin hij twee punten uit ons artikel over de tragiek van audit quality indicatoren (AQI’s) voorziet van een nadere specificering, historische onderbouwing en kritische reflectie. Zijn reactie heeft onze gedachtevorming verder aangescherpt en daar zijn we hem erkentelijk voor.

HTML

XML

PDF

]]>
Essay Thu, 2 Jun 2022 16:31:43 +0300
Reactie op “De tragiek van audit quality indicatoren (AQI’s)” https://mab-online.nl/article/81555/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 96(3/4): 101-102

DOI: 10.5117/mab.96.81555

Authors: Paul Stoele

Abstract: In dit artikel maak ik enkele opmerkingen betreffende met name de norm voor jaarrekeningen en over het samenstellen en controleren van jaarrekeningen door accountants.

HTML

XML

PDF

]]>
Response Thu, 2 Jun 2022 16:31:43 +0300
Assurance bij duurzaamheidsinformatie, wat is de status bij Nederlandse beursfondsen? https://mab-online.nl/article/83110/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 96(3/4): 89-100

DOI: 10.5117/mab.96.83110

Authors: Nancy Kamp-Roelands

Abstract: In dit artikel wordt de impact besproken van het Europese richtlijnvoorstel CSRD op assurance-opdrachten in Nederland. Er wordt uitleg gegeven over de CSRD in de context van assurance. Ook wordt via een empirisch onderzoek onder 74 beursgenoteerde AEX-, AMX- en AScX-ondernemingen inzicht gegeven in de mate waarin zij assurance bij hun duurzaamheidsinformatie vragen en op basis van de inhoud van de assurance-rapporten is een analyse gemaakt van de reikwijdte, gehanteerde criteria, mate van zekerheid, de beoogde gebruiker en de relatie met de transparantie van ondernemingen. Het laat zien dat 45% van de onderzochte ondernemingen assurance heeft bij de duurzaamheidsinformatie. Ook laat het zien dat er veel variatie is in de inhoud van de assurance-opdracht.

HTML

XML

PDF

]]>
Research Article Thu, 2 Jun 2022 16:31:43 +0300
Van de redactie – ‘Alles wordt altijd anders’ https://mab-online.nl/article/86734/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 96(3/4): 87-88

DOI: 10.5117/mab.96.86734

Authors: Barbara Majoor

Abstract:

HTML

XML

PDF

]]>
Editorial Thu, 2 Jun 2022 16:31:43 +0300
COVID-19 government grants, liquidity indicators and going concern uncertainty https://mab-online.nl/article/77531/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 96(3/4): 75-85

DOI: 10.5117/mab.96.77531

Authors: Erwin Hardeman, Robert Bertrand

Abstract: The purpose of this study is to enhance our understanding of the effect of the liquidity position on going concern reporting during the COVID-19 liquidity crisis. The first possible effects of COVID-19 as they occur in 2020 are enclosed in the financial statements of 2019 as an event after the balance sheet date. By studying a sample of 579 financial statements of private (non-listed) companies that are subject to a statutory audit in the Netherlands, we find that both liquidity indicators and government grant applications result in a higher propensity to issue a mandatory going concern paragraph in the financial statements. Additionally, we find no evidence that liquidity levels prior to the COVID-19 pandemic crisis affect an application for a government grant.

HTML

XML

PDF

]]>
Research Article Thu, 2 Jun 2022 16:31:43 +0300
Corporate Sustainability Reporting Directive: naar herziening van de Europese duurzaamheidsverslaggeving https://mab-online.nl/article/82479/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 96(3/4): 61-73

DOI: 10.5117/mab.96.82479

Authors: Cees de Groot, Harold Koster, Chris van Oostrum

Abstract: Op 21 april 2021 publiceerde de Europese Commissie een voorstel voor een richtlijn over duurzaamheidsrapportage door ondernemingen, de ‘Corporate Sustainability Reporting Directive’ (CSRD). Ongeveer 49.000 ondernemingen in Europa zullen onder de reikwijdte van de CSRD vallen en dienen in hun bestuursverslagen de vereisten uit de CSRD toe te passen, tegenover ongeveer 11.000 ondernemingen nu. De Europese Commissie stelt voor om de informatie waarover gerapporteerd moet worden te specificeren, de rapportages beter toegankelijk en onderling vergelijkbaar te maken door standaardisering en digitalisering, en de rapportage van assurance te voorzien. In dit artikel onderzoeken wij het voorstel voor de CSRD. Wij sluiten deze bijdrage af met enkele conclusies.

HTML

XML

PDF

]]>
Research Article Thu, 2 Jun 2022 16:31:43 +0300
Wereldwijde klimaatdreiging vraagt om één norm voor duurzaamheidsverslaggeving https://mab-online.nl/article/85697/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 96(3/4): 57-59

DOI: 10.5117/mab.96.85697

Authors: Ralph ter Hoeven

Abstract: nvt

HTML

XML

PDF

]]>
Column Thu, 2 Jun 2022 16:31:43 +0300
Opvattingen van young professionals over technologische vernieuwing in de accountantscontrole https://mab-online.nl/article/79316/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 96(1/2): 47-54

DOI: 10.5117/mab.96.79316

Authors: Auke de Bos, Mohammed Ibn Lkassem

Abstract: Technologische innovatie in de accountantscontrole wordt steeds belangrijker. Maar hoe kijken jonge accountants (verder: young professionals) aan tegen ontwikkelingen op het gebied van technologische innovatie en data-analyse? Dit onderzoek bevat de resultaten van een survey onder ruim 100 young professionals. Er is gekozen voor young professionals aangezien zij een grote groep binnen accountantskantoren zijn. Zij hebben invloed op het al dan niet omarmen van veranderingen en zijn de toekomst. De belangrijkste uitkomsten van de survey zijn bovendien ter reactie voorgelegd aan de assurance leaders van zes accountantskantoren met een OOB-vergunning. Dit zijn degenen die daadwerkelijk het stuur voor verandering in handen hebben. Uit het onderzoek blijkt dat technologische innovatie zowel door de young professionals als de assurance leaders belangrijk wordt gevonden. De mate van gebruik van data-analyse verschilt echter per fase van de audit.

HTML

XML

PDF

]]>
Research Article Mon, 14 Mar 2022 16:47:27 +0200
Een Bayesiaanse blik op gestratificeerde steekproeven heeft voordelen voor de auditor https://mab-online.nl/article/78836/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 96(1/2): 37-46

DOI: 10.5117/mab.96.78836

Authors: Koen Derks, Jacques de Swart, Ruud Wetzels

Abstract: Bayesiaanse statistiek is een manier om efficiëntie en transparantie bij gestratificeerde steekproeven te vergroten. De reden hiervoor is dat Bayesiaanse statistiek de auditor dwingt om expliciet te maken welke informatie en kennis gebruikt wordt bij de evaluatie van de steekproef. In dit artikel worden twee belangrijke vormen van voorkennis beschreven die de auditor moet valideren. Vervolgens zijn deze vormen van voorkennis vertaald naar statistische modellen, die worden gebruikt bij het doen van een gestratificeerde steekproef. Afsluitend wordt gedemonstreerd hoe sommige van die modellen kunnen leiden tot nauwkeurigere foutschattingen en een transparantere audit.

HTML

XML

PDF

]]>
Research Article Mon, 14 Mar 2022 16:47:27 +0200
Behavioral challenges to professional skepticism in auditors’ data analytics journey https://mab-online.nl/article/78525/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 96(1/2): 27-36

DOI: 10.5117/mab.96.78525

Authors: Xiaoxing Li

Abstract: The aims of this paper are to inform audit practice and academia about the potential behavioral challenges to the application of auditors’ professional skepticism when using audit data analytics (ADA) and to discuss future research opportunities. This is accomplished by reviewing relevant audit research and discussing the potential challenges from five perspectives, including auditors’ attitudes toward ADA, data characteristics, anomalies identified by ADA, auditors’ mindsets, and social contexts and interactions involved in ADA practice. Although applying ADA brings many benefits to audit practice, they simultaneously raise many challenges to the application of appropriate levels of auditor professional skepticism. Being aware of and prepared for those potential behavioral challenges is critical to maximize the benefits of ADA to professional skepticism and ultimately audit quality.

HTML

XML

PDF

]]>
Literature Review Mon, 14 Mar 2022 16:47:27 +0200
Over kwaliteitsborging van datagedreven controlemethodologie https://mab-online.nl/article/78556/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 96(1/2): 15-25

DOI: 10.5117/mab.96.78556

Authors: Joost van Buuren, Wiebren Wijma

Abstract: Dit artikel geeft een beschouwing over de ontwikkeling van innovaties in de controlemethodologie. Allereerst wordt een literatuuronderzoek uitgevoerd, waarin lessen uit het verleden en het heden aan de orde komen. Vervolgens wordt het Systems engineering management raamwerk beschreven en toegepast op de innovatieprocessen van accountants. Conclusies uit beide analyses zijn dat er meer aandacht moet zijn voor de behoeften van assurance-gebruikers, de theorievormingsfase van de controlemethodologie en de implementatie van het kwaliteitsbeheersingssysteem. Het Systems engineering management raamwerk biedt goede handvatten om de kwaliteit van het innovatieproces en de controlemethodologie te borgen.

HTML

XML

PDF

]]>
Research Article Mon, 14 Mar 2022 16:47:27 +0200
Data-analyse in de controlestandaarden; uitdagingen en ontwikkelingen https://mab-online.nl/article/79573/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 96(1/2): 5-13

DOI: 10.5117/mab.96.79573

Authors: Peter Eimers, Remco ter Steege

Abstract: Accountants moeten in hun jaarrekeningcontrole voldoen aan de algemeen aanvaarde controlestandaarden. Controlestandaarden1 die de basis vormen voor het werkprogramma van de accountant, geven de noodzakelijke kaders aan. Het omarmen van nieuwe technologie in de controle kan bij de accountant leiden tot onzekerheid over het voldoen aan deze controlestandaarden, die mogelijk niet de snelheid bijhouden van de ontwikkelingen in de praktijk. In de laatste paar jaren hebben deze controlestandaarden data-analyse inmiddels zichtbaar omarmd, hetgeen een belangrijke stimulans is voor accountants om data-analyse verder te integreren in de controleaanpak.

HTML

XML

PDF

]]>
Research Article Mon, 14 Mar 2022 16:47:27 +0200
Data-analyse is here to stay https://mab-online.nl/article/82868/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 96(1/2): 1-3

DOI: 10.5117/mab.96.82868

Authors: Anna Gold, Barbara Majoor

Abstract:  

HTML

XML

PDF

]]>
Introduction to special issue Mon, 14 Mar 2022 16:47:27 +0200
Effects of the COVID-19 pandemic on disclosures in passenger airlines’ financial statements https://mab-online.nl/article/75536/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 95(11/12): 397-411

DOI: 10.5117/mab.95.75536

Authors: Ralph ter Hoeven, Ymke Roosjen

Abstract: This article analyses the impact of COVID-19 on the disclosures of 24 financial statements of passenger airline companies in Europe (including United Kingdom), North America, China (including Hong Kong), Middle East and South America for financial year 2020. This impact is significant in our research sample as evidenced by a total revenue decrease of 60% compared to previous year. We have examined for specific areas whether the airline companies contribute to transparent reporting and useful information to existing and potential investors, regulators, supportive government bodies and other stakeholders following the COVID-19 pandemic. The areas of our research focus on going concern, rent concessions, significant judgements and estimates, impairments, governmental support and the auditor’s report. Our study shows diversity in the extent of transparency in both financial statements and auditor’s opinions. Good financial practices are included and discussed in this study to further stimulate transparency in corporate reporting.

HTML

XML

PDF

]]>
Research Article Thu, 16 Dec 2021 16:48:50 +0200
Toelichting evenwichtige belangenafweging in de jaarverslaggeving 2020 door Nederlandse pensioenfondsen https://mab-online.nl/article/75429/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 95(11/12): 437-451

DOI: 10.5117/mab.95.75429

Authors: Wilfred Kevelam, Anne Laning

Abstract: Besturen van pensioenfondsen zijn op grond van de Pensioenwet verplicht om de belangen van de bij het pensioenfonds betrokken deelnemersgroepen en werkgever(s) evenwichtig af te wegen en hierover verantwoording af te leggen. Het intern toezichthoudend orgaan is belast met het toezien op de evenwichtige belangenafweging door het bestuur. In dit artikel hebben wij de kwaliteit van de verantwoording over de evenwichtige belangenafweging beoordeeld in de jaarverslaggeving over 2020 van vijftig Nederlandse pensioenfondsen. Wij concluderen dat de toelichtingen ten aanzien van de evenwichtigheid van het gevoerde beleid over het algemeen beperkt zijn en daarmee voor verbetering vatbaar. Ook hebben wij op basis van een vereenvoudigd model de mate van evenwichtigheid van het gevoerde beleid inzichtelijk gemaakt. Hieruit blijkt dat zogenoemde herverdelingseffecten tussen de verschillende deelnemersgroepen bij de meeste fondsen beperkt zijn. Er lijkt geen verband te zijn tussen de kwaliteit van de verantwoording over de evenwichtigheid en de mate van deze herverdelingseffecten.

HTML

XML

PDF

]]>
Research Article Thu, 16 Dec 2021 16:47:43 +0200
Een bijzonder jaar, bijzondere verslaggeving? https://mab-online.nl/article/77853/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 95(11/12): 353-355

DOI: 10.5117/mab.95.77853

Authors: Arjan Brouwer

Abstract: -

HTML

XML

PDF

]]>
Introduction to special issue Thu, 16 Dec 2021 16:47:26 +0200
Effecten coronapandemie op de jaarverslaggeving 2020 van beursfondsen in Nederland https://mab-online.nl/article/76293/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 95(11/12): 357-368

DOI: 10.5117/mab.95.76293

Authors: Ferdy van Beest, Katja Van der Kuij-Groenberg, Leo van der Tas, Ruud Vergoossen

Abstract: In dit artikel wordt verslag gedaan van een onderzoek naar de effecten van de coronapandemie op de jaarverslaggeving 2020 van in totaal 85 ondernemingen waarvan aandelen zijn genoteerd aan Euronext Amsterdam, in het bijzonder naar de effecten op de verantwoording van overheidsbijdragen en bijzondere waardeverminderingen en de verklaring van de controlerend accountant. Ondernemingen in precaire sectoren bleken meer overheidssteun te hebben ontvangen en slechtere resultaten te hebben dan ondernemingen in niet-precaire sectoren. Wij vonden geen significant verband tussen de coronapandemie en de verantwoording van impairmentverliezen. Daarnaast geeft het artikel inzicht in het gebruik van key audit matters gelieerd aan COVID-19 en blijkt dat er een positief verband is tussen de mate waarin de onderneming COVID-19 noemt in het jaarverslag en de aandacht die de accountant daaraan besteedt in de accountantsverklaring.

HTML

XML

PDF

]]>
Research Article Thu, 16 Dec 2021 16:47:25 +0200
De toelichting over impairment testing onder NL GAAP https://mab-online.nl/article/75342/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 95(11/12): 369-380

DOI: 10.5117/mab.95.75342

Authors: Arjan Brouwer, Gijs de Graaff, Renick van Oosterbosch

Abstract: In dit artikel doen we verslag van de informatieverschaffing over impairment testing onder NL GAAP. Het onderzoek is uitgevoerd onder grote ondernemingen met een relatief hoog bedrag aan immateriële vaste activa. De verwachting was dat de COVID-19-crisis en de resultaatontwikkeling bij een groot deel van de onderzochte ondernemingen aan te merken is als een aanwijzing dat activa aan een bijzondere waardevermindering onderhevig kunnen zijn. Echter, we treffen in veel gevallen geen of beperkte informatie aan over de uitgevoerde triggering events-analyse en de uitgevoerde impairment tests. Het lijkt er dan ook op dat niet veel ondernemingen de toelichting in de jaarrekening 2020 hebben aangepast naar aanleiding van de in 2020 ontstane situatie. De ondernemingen die de meest omvangrijke impairments hebben verantwoord in 2020 hebben wel een meer uitgebreide toelichting opgenomen over de uitgevoerde impairment tests, inclusief de gehanteerde veronderstellingen. Op basis van het onderzoek concluderen wij dat ondernemingen meer aandacht kunnen besteden aan de belangrijke schattingen die in een specifiek jaar relevant zijn voor het begrip van de in de jaarrekening opgenomen bedragen.

HTML

XML

PDF

]]>
Research Article Thu, 16 Dec 2021 16:47:23 +0200
Rapporteren over impact https://mab-online.nl/article/74218/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 95(11/12): 421-436

DOI: 10.5117/mab.95.74218

Authors: Nancy Kamp-Roelands, Marcus Looijenga, René Orij

Abstract: Rapporteren over impact staat centraal in dit artikel, in het bijzonder rapporteren over de koppeling van impact aan concepten als waardecreatie, purpose en Environmental, Social and Governance (ESG) en Sustainable Development Goals (SDGs). Rapportage over niet-financiële informatie is voor een groep ondernemingen verplicht, maar binnen de wettelijke kaders is veel ruimte voor eigen invulling. Dit onderzoek laat zien hoe die eigen invulling gestalte heeft gekregen op het gebied van waardecreatie en impact en wat ‘good practices’ zijn op dit vlak. Het laat ook zien dat vrijwel alle ondernemingen proactief over duurzaamheid rapporteren, maar dat een aantal elementen achterblijven in de rapportage, zoals langetermijndoelstellingen, vergelijkbaarheid en balans, de transitie naar een duurzaam bedrijfsmodel en meer en relevantere indicatoren op impact. Een eerste stap is gezet om ten aanzien van ESG naast operationele informatie ook relevante diepgaander strategische informatie te geven.

HTML

XML

PDF

]]>
Research Article Thu, 16 Dec 2021 16:47:17 +0200
Toelichting op Brexit in het financiële verslag https://mab-online.nl/article/76034/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 95(11/12): 413-420

DOI: 10.5117/mab.95.76034

Authors: Leo van der Tas, Pieter Dekker

Abstract: In dit artikel wordt verslag gedaan van een onderzoek naar de effecten van Brexit zoals toegelicht in de jaarverslaggeving 2020 en tussentijdse berichtgeving 2021 van 74 beursfondsen uit het Verenigd Koninkrijk, de Europese Unie en de rest van de wereld. De overgrote meerderheid van de ondernemingen uit het VK heeft een toelichting op Brexit opgenomen, veelal in het bestuursverslag in de toelichting op de risicobeheersing. Van de ondernemingen uit de EU licht de helft het effect van Brexit toe, terwijl ondernemingen buiten Europa dit relatief weinig doen. Slechts een kleine minderheid van de onderzochte ondernemingen heeft een toelichting in de jaarrekening opgenomen en slechts één onderneming heeft het effect gekwantificeerd. Het gerapporteerde (verwachte) effect van Brexit op ondernemingen en hun financiële verslaggeving is zeer beperkt.

HTML

XML

PDF

]]>
Research Article Thu, 16 Dec 2021 16:46:21 +0200
Empirical results for expected credit losses of G-SIBs during COVID-19. The proof of the pudding is in the eating https://mab-online.nl/article/75980/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 95(11/12): 381-396

DOI: 10.5117/mab.95.75980

Authors: Tristan Brouwer, Job Huttenhuis, Ralph ter Hoeven

Abstract: This study examines the provision for credit losses and its disclosures for Global Systemically Important Banks (G-SIBs) in connection to the COVID-19 crisis. We find a profound difference in the increase of the provision for credit losses between banks that report under IFRS and US GAAP. For banks that report under US GAAP, the provision for credit losses more than doubles, while it increases by only 32 percent for banks that report under IFRS. This difference becomes even more striking when considering that the increase for IFRS-reporting banks is partly attributable to increased lending activities. This study further finds that European auditors are more likely to issue a Key Audit Matter (KAM), than auditors of US banks, and that these KAMs specifically relate to COVID-19 in the financial year 2020. Furthermore, IFRS-reporting banks disclose more information on expected credit losses than banks that report under US GAAP. Moreover, we find that European banks disclose relatively more information regarding the impact of COVID-19 than banks reporting under US GAAP.

HTML

XML

PDF

]]>
Research Article Thu, 16 Dec 2021 16:46:08 +0200
Effecten van gespreksonderwerpen en buitenstaanders op omzetgroei van MKB-ondernemingen https://mab-online.nl/article/72886/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 95(9/10): 329-342

DOI: 10.5117/mab.95.72886

Authors: Jan Postema

Abstract: Het thema van dit artikel is het verklaren van de omzetgroei van MKB-ondernemingen uit (1) de gespreksonderwerpen van MKB-ondernemers met buitenstaanders, (2) het wel versus niet in gesprek zijn van MKB-ondernemers met buitenstaanders, (3) het in gesprek zijn van MKB-ondernemers met betaalde versus niet-betaalde buitenstaanders en (4) de combinatie van de gespreksonderwerpen met betaalde versus niet-betaalde buitenstaanders. Nieuw voor de literatuur over de betekenis van het in gesprek zijn van MKB-ondernemers met buitenstaanders om omzetgroei te realiseren is het verklaren van de omzetgroei van MKB-ondernemingen uit twee van de vier onderdelen van het thema, te weten: (1) de gespreksonderwerpen van MKB-ondernemers met buitenstaanders en (4) de combinatie van de gespreksonderwerpen met betaalde versus niet-betaalde buitenstaanders. Het verklaren van de omzetgroei van MKB-ondernemingen uit (2) het wel versus niet in gesprek zijn van MKB-ondernemers met buitenstaanders en uit (3) het in gesprek zijn van MKB-ondernemers met betaalde versus niet-betaalde buitenstaanders kan gezien worden als het testen van verbanden die eerder zijn onderzocht. Ad (2) en (3) vormen een aanvulling op het in dit artikel onderzoeken van de verbanden die als nieuw voor deze literatuur worden beschouwd. Uit het verrichte onderzoek komt naar voren dat het in gesprek zijn over de onderwerpen “prestaties van het personeel” en “fusie en overname” een positief effect hebben op de omzetgroei. Het wel versus niet in gesprek zijn van MKB-ondernemers met buitenstaanders heeft geen positief effect op de omzetgroei. Het in gesprek zijn van MKB-ondernemers met betaalde buitenstaanders versus niet-betaalde buitenstaanders heeft wel een positief effect op de omzetgroei. Het in gesprek zijn van MKB-ondernemers met betaalde versus niet-betaalde buitenstaanders heeft geen positief effect op de relatie tussen de gespreksonderwerpen en de omzetgroei.

HTML

XML

PDF

]]>
Research Article Thu, 25 Nov 2021 17:10:58 +0200
Openbaarmaking van het bestuursverslag door rechtspersonen in Nederland; duurzaamheid en XBRL vragen om deponeren bestuursverslag bij het handelsregister https://mab-online.nl/article/76062/ Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie 95(9/10): 287-291

DOI: 10.5117/mab.95.76062

Authors: Ralph ter Hoeven

Abstract: In dit essay wordt betoogd dat het bestuursverslag gedeponeerd dient worden bij het handelsregister zoals dat ook geldt voor de jaarrekening en de daarbij gevoegde controleverklaring. Momenteel is het conform Titel 9 Boek 2 BW ook mogelijk het bestuursverslag ter inzage van een ieder op het kantoor van de rechtspersoon te leggen respectievelijk de rechtspersoon te verzoeken het bestuursverslag op te sturen. Deze vorm van openbaarmaking blijkt in de praktijk niet goed te werken. Ook vanwege andere ontwikkelingen zoals standaardisering en digitalisering respectievelijk het belang van de in het bestuursverslag opgenomen duurzaamheidsinformatie, dienen alle openbaar te maken jaarstukken via het handelsregister te worden gepubliceerd. Dit vereist slechts een kleine wetswijziging.

HTML

XML

PDF

]]>
Essay Thu, 25 Nov 2021 17:10:56 +0200